3 درس از سبک زندگی جوان ترین امام شیعیان که باید مورد توجه جوانان قرار گیرد
تعداد بازدید : 40
از موقعیت شناس بودن تا توجه در انتخاب همنشین
مشاوره مذهبی
نویسنده : جواد رستمی | کارشناس مسائل دینی
سیره عملی و گفتاری جوان ترین امام شیعه، حضرت جوادالائمه(ع)، الگویی نیکو برای همه پیروان راستین حق و حقیقت است. هرچند عمر شریف ایشان 25 سال بود اما در همین مدت کوتاه، اثری ماندگار در اسلام و تشیع از خود بر جای گذاشت و با وجود مقتضای سن جوانی و حال و هوای این مقطع از عمر انسان، مسیری از علم آموزی، گفتار و رفتار در جامعه، برخورد با دوست و دشمن و دیگر صفات حسنه را پیش روی جهانیان ترسیم کرد که بیش از همه باید مورد توجه نسل جوان قرار گیرد.
در پی علم و دانش باش
علم، دانش، فضل و کمال امام(ع) در سن جوانی سبب تحیر همه علما و دانشمندان زمان بود. این درست که معدن علم ایشان، الهی بود اما این که به علم و دانش توجه ویژه ای داشتند و کرسی های علمی را در مباحث فقهی و مسائل علمی هدایت می کردند، می تواند الگویی باشد برای جوانان تابدانند قدرت حضور با قوت در عرصه علم و دانش را دارند و اگر از این فرصت خوب بهره ببرند، در مدت کوتاهی اثری بلند مدت در زمینه علم و دانش خواهند داشت. لازمه این حضور و رشد علمی، قدردانی فرصت ها و همنشینی با کسانی است که شما را در این مسیر موفقیت همراهی می کنند. از این رو و در ادامه، اهمیت همنشینی به سبک دینی را در کلام امام محمدتقی(ع) بررسی خواهیم کرد.
موقعیت شناس باش
سن جوانی، شور و حالی وصف نشدنی دارد و انسان پر از انرژی، امید، آمال و آرزوست ولی اگر همین دوره به خوبی کنترل نشود، آینده ای نخواهد داشت. جوانی مرحله ای حساس است که اگر در کاشت و داشت صفات انسانی و مورد تایید دین به نیکی عمل شود، آینده ای روشن را رو به روی جوان قرار می دهد تا در مسیری درست به سعادت برسد. در این باره امام جواد(ع) می فرماید: «وَ مَنْ لَمْ یَعْرِفِ الْمَوَارِدَ أَعْیَتْهُ الْمَصَادرُ، هرکس موقعیت شناس نباشد، جریانات او را می رباید و هلاک خواهد شد.» جوانی که در موقعیت های مختلف زندگی نظیر تحصیل، کاریابی، ازدواج و فعالیت های اجتماعی و سیاسی، درکی از واقعیت نداشته باشد ناخواسته ممکن است دست به عملی بزند یا تصمیمی بگیرد که حال او را بسوزاند و آینده اش را تباه کند. بنابراین باید با بصیرت و مشورت اهل فن و استفاده از تجربه بزرگان، تحقیق و تفحص، موقعیت را بشناسد و متناسب با آن تصمیم بگیرد.
آثار همنشین بد
آینده کاخی است که پی و مصالح و بنای آن در جوانی شکل می گیرد و این زمان و فرصت حساس عمر انسان، نباید با کژی و کاستی حاصل از همنشینی با افراد نادرست از بین برود. در تاکید این مطلب به کلامی از این امام همام (ع) اشاره می کنیم که فرمودند: «إِیَّاکَ وَ مُصَاحَبَةَ الشِّرِّیرِ فَإِنَّهُ کَالسَّیْفِ الْمَسْلُولِ یَحْسُنُ مَنْظَرُهُ وَ یَقْبُحُ أَثَرُهُ، مواظب باش از مصاحبت و دوستی با افراد شرور، چرا که او همانند شمشیری زهرآلود اما براق است که ظاهرش زیبا و آثارش زشت و خطرناک خواهد بود.» این فرمایش به خوبی اثر همنشینی و رفت و آمدهای خانوادگی و اجتماعی را روشن می کند و همه باید به آن توجه کنند که با چه کسی نشست و برخاست می کنند. مبادا غفلت کنند و از این راه به خانواده خود آسیب بزنند چراکه در نگاه و قضاوت مردم، همنشینی با دیگران، معیاری مهم برای شناخت خصوصیات و خلق و خوی انسان است. بنابراین ممکن است شما با فردی که در اجتماع به خلاف یا کاری زشت شهره است، مدتی رفت و آمد کنید و در عین حال مواظب تاثیر سوء او بر خود و خانواده هم باشید اما نمی توانید مقابل قضاوت مردم ایستادگی کنید. آن ها در صورت ادامه این روند، در نظرشان یکی مثل آن ها خواهید بود.
آثار همنشین خوب
فرمایش بیان شده از امام(ع) که در ظاهر انسان را از همنشینی با بدان منع می کند، در حقیقت باطنی هم دارد که به ما می آموزد اگر انسان با افراد موحد، دیندار و با ایمان، اهل علم و دانش و دیگر صفات نیکو و پسندیده رفت و آمد کند، نه تنها از آن ها تاثیر می پذیرد بلکه در نظر مردم به نیکی هم قضاوت و یکی از آن قشر محسوب می شود. بنابراین موقعیت های عالی و موفقیت های بزرگ در انتظار او و خانواده اش خواهند بود.
در انتخاب همنشین و دوست دقت کن
همنشینی و انتخاب دوست، از حساس ترین موقعیت های زندگی یک جوان است که می تواند در آینده او، موفقیت یا شکست و دیگر جوانب زندگی او مثل ازدواج و کسب و کار تاثیر مثبت یا منفی بگذارد. امام جواد(ع) در بیانی می فرمایند: «بعضی از دوستان، شما را از علم آموزی و رسیدن به کمال باز می دارند. از همنشینی و رفت و آمد با این افراد دوری کنید.» این نکته ای قابل درک است که خانواده ها معمولا به جوانان گوشزد می کنند اما آن ها ممکن است به عناوینی از عمل به آن خودداری کنند؛ مثل موردی که دوست مد نظر جاذبه مالی یا کاری یا موقعیتی خاص دارد یا این که جوان به گمانی خطا، تجربه پدر و مادر را در تشخیص دوست باب از ناباب، با دید قدیمی و به روز نبودن قضاوت کند و یک سویه به حکمی دلخواه برسد که این راهنمایی را نادیده بگیرد.