۱۴ فایده منحصر به فرد کتابخوانی
کتاب خواندن فراتر از یک سرگرمی ساده یا یک تکلیف درسی است و فواید آن بیشتر از آن است که فکرش را میکنید. تحقیقات اخیر نشان داده است که لذت بردن از خواندن آثار ادبی، توانایی خواندن ذهن را در افراد افزایش میدهد. نتایج این تحقیقات که در مجله Science منتشر شده است، نشان میدهد که خواندن آثار ادبی، مهارتی را در فرد میپروراند که با عنوان «تئوری ذهن» شناخته میشود. این مهارت عبارت است از توانایی خواندن افکار و احساسات دیگران. به گزارش سایت «چطور»، چند مورد دیگر از فواید کتاب و کتابخوانی را با هم مرور میکنیم:
افزایش آرامش و کاهش استرس
تحقیقات انجامشده در سال ۲۰۰۹ در دانشگاه ساسکس (Sussex) نشان داد که مطالعه کردن، مؤثرترین روش برای مقابله با استرس است. کتاب خواندن حتی از فعالیتهای محبوبی مانند گوش دادن به موسیقی، لذت بردن از یک فنجان چای یا قهوه و قدم زدن، در حفظ آرامش هنگام مواجهه با مشکلات و مقابله با استرس بسیار مؤثرتر است.
تقویت ذهن و حفاظت از آن
طبق تحقیقاتی که در مجله آنلاین نورولوژی (Neurology) منتشر شده است، خواندن کتاب در تمام طول عمر باعث میشود که مغز در سنین پیری، توانایی خود را حفظ کند. نتایج تحقیقات ثابت کرد روند کاهش قدرت حافظه کسانی که در طول عمر خود فعالیتهای تحریککننده ذهن مثل کتاب خواندن را بهطور مرتب انجام میدادند، بسیار کمتر از کسانی است که چنین فعالیتهایی را در برنامه روزانه خود نگنجانده بودند.
تحریک ذهنی و پیشگیری از آلزایمر
طبق تحقیقات منتشرشده در مجله علمی PNAS در سال ۲۰۰۱، بزرگسالانی که فعالیتهای درگیرکننده مغز مثل کتاب خواندن و حل معما انجام میدهند، کمتر به بیماری آلزایمر مبتلا میشوند. البته محققان، این رابطه را رابطه پیوستگی میدانند نه علت و معلول.
داشتن خواب راحت
بسیاری از متخصصانِ اختلالات خواب، توصیه میکنند که برنامهای روزانه برای کاهش استرس و آماده شدن برای خواب در نظر بگیریم که کتابخواندن یکی از بهترین روشها برای مقابله با اختلالات خواب است. لامپهای پرنور و نور ساطعشده از وسایل الکترونیکی این پیام را به مغز میفرستند که زمان بیداری است و موقع خواب فرا نرسیده است؛ بنابراین به جای خواندن پیدیاف در لپتاپ، کتابی را زیر نور ملایم مطالعه کنید تا در کمتر از ۳۰ ثانیه به خواب بروید.
افزایش همدلی
طبق تحقیقات منتشرشده در مجله PLOS ONE، غرق شدن در داستانها و افسانهها، میتواند همدلی و هماحساسی را در فرد تقویت کند. این تحقیقات در قالب دو آزمایش انجام گرفت و نتایج آن نشان داد کسانی که تحت تأثیر یک کتاب قرار گرفته بودند، همدلی بیشتری نسبت به دیگران احساس میکردند.
مقابله با افسردگی با مطالعه کتابهای خودیاری
مطالعه کتابهای خودیاری میتواند نقش مؤثری در بهبود زندگی افراد داشته باشد. یک تحقیق در مجله PLOS ONE منتشر شده است که نشان میدهد خواندن کتابهای خودیاری یا کتابدرمانی، همراه با جلسات حمایتی که نحوه استفاده از کتابها را توضیح میدهد، پس از یک سال موجب کاهش سطح افسردگی میشود. این کتابها حتی در افسردگیهای حاد هم مفید هستند.
افزایش آگاهی
هرچه دانش و آگاهی بیشتری داشته باشید، برای غلبه بر چالشهای زندگی آمادهتر خواهید بود. خودتان را در شرایط سختی تصور کنید. فراموش نکنید هر چیزی که دارید از قبیل پول، کار و حتی سلامتی، ممکن است روزی از دستتان برود، اما دانش و آگاهی و مهارتهای شماست که همواره با شما میماند.
گسترش دایره لغات
هرچه بیشتر کتاب بخوانید با کلمات جدیدتر و بیشتری مواجه میشوید و ناخودآگاه از آنها بیشتر در مکالمات روزمره خود استفاده میکنید. داشتن فن بیان و بلاغت در گفتار، در زمینههای حرفهای و شغلی کمک بسیار بزرگی به شما خواهد کرد. اینکه بدانید میتوانید در سطح بالا و با اعتماد به نفس بیشتری صحبت کنید، عزت نفس شما را افزایش میدهد. خواندن کتاب برای یادگیری بهتر زبانهای جدید هم بسیار حیاتی و مهم است. زبانآموزی که با کلمات بیشتری در محتواهای مختلف درگیر باشد، دامنه لغات وسیعتری دارد و در خواندن و نوشتن فصیحتر است.
تقویت حافظه
زمانی که کتابی را میخوانید، باید مجموعهای از شخصیت ها، پیشزمینه آنها، آمال و آرزوها، سرگذشت و اختلافات جزئی آنها را به خاطر بسپارید. همچنین تمام فاکتورهای فرعی را که بر روند داستان و کتاب تأثیرگذار هستند، در ذهن داشته باشید. برای اینکه بتوانید یک کتاب و داستان را دنبال کنید باید چیزهای زیادی را به خاطر بسپارید؛ مغز به راحتی این اطلاعات را حفظ میکند. هر بار که شما مطلب جدیدی را به ذهن میسپارید، مغز، سیناپسها یا مسیرهای عصبی جدیدی میسازد و مسیرهای قبلی را تقویت میکند. این روند به تقویت حافظه کوتاهمدت و ثبات خلق و خو کمک میکند.
تقویت مهارت تفکر تحلیلی
تابهحال برایتان پیش آمده که یک داستان معمایی و مرموز خوانده باشید و پیش از تمام شدن کتاب، معمای داستان را حل کرده باشید؟ اگر تجربه کردهاید به این معناست که توانستهاید با کنار هم گذاشتن اطلاعات و جزئیات موجود در داستان و دستهبندی آنها، تفکر انتقادی و تحلیلی را بهکار بگیرید و معما را حل کنید. این توانایی در تحلیل جزئیات برای نقد داستان هم به کارتان میآید. میتوانید مشخص کنید که آیا یک اثر بهخوبی به رشته تحریر در آمده است؟ آیا شخصیتهای داستان بهدقت پرداخته شدهاند؟ آیا خط کلی داستان، منطقی و درست پیش میرود؟ و سؤالهایی از این دست. اگر فرصتی پیش بیاید تا درباره یک کتاب با دیگران بحث و گفتوگو کنید، میتوانید به روشنی نظرات خود را بیان کنید چراکه برای درک بهتر تمام جنبههای درگیر در کتاب، زمان صرف کردهاید.
افزایش تمرکز
ما هر روز در آن واحد چندین کار را با هم انجام میدهیم. این رفتار باعث افزایش استرس و کاهش بهرهوری میشود. زمانی که کتاب میخوانید، تمام توجهتان معطوف داستان میشود، دنیای اطراف را فراموش میکنید و در جزئیات داستان غرق میشوید. هر روز قبل از شروع به کار، ۱۵ تا ۲۰ دقیقه کتاب بخوانید. خواهید دید که با مطالعه، در محیط کار تمرکز بیشتری خواهید داشت.
بهبود مهارت نوشتن
تجربه وزن کلام، روانی بیان و سبک نوشتاری نویسندههای مختلف، بر سبک نوشتن ما تأثیر میگذارد. همانطور که موسیقیدانها بر یکدیگر تأثیر میگذارند و از هم تأثیر میپذیرند و نقاشان از تکنیکهای استادان قبل از خود الگو میگیرند، نویسندگان هم با خواندن آثار دیگران، یاد میگیرند که چطور افکار خود را در قالب نثر به رشته تحریر درآورند.
آرامش خاطر
موضوعی که درباره آن مطالعه میکنید هم میتواند آرامش خاطر را برای شما به ارمغان بیاورد. مثلا خواندن متنهای معنوی میتواند فشار خون را کاهش بدهد و احساس آرامش را در فرد ایجاد کند. تحقیقات نشان داده است که کتابهایی با موضوع خودیاری، به بهبود کسانی که اختلالات خلقی و بیماریهای روانی خفیف دارند کمک میکند.
سرگرمی رایگان برای زندگی باکیفیتتر
بسیاری از ما دوست داریم خودمان کتاب بخریم، برای آن حاشیهنویسی کنیم و صفحات موردعلاقه خود را مشخص کنیم تا در مراجعات بعدی به آنها دسترسی داشته باشیم؛ اما این روزها خرید کتاب ممکن است بسیار گران تمام شود و ما نتوانیم تمام کتابهای مورد علاقهمان را بخریم. برای اینکه یک سرگرمی ارزان و حتی رایگان داشته باشید، به کتابخانه سر بزنید و از هزاران کتاب به رایگان یا با هزینه بسیار اندک استفاده کنید.