عوامل متعددی در اعتیاد نوجوانان به مواد مخدر نقش ایفا می کند. ناامنی، نداشتن اعتماد به نفس و احساس نبود پذیرش اجتماعی از دلایل عمده اعتیاد نوجوان به مواد مخدر است. بیشتر نوجوانان احساس می کنند فناناپذیر هستند و توجهی به عواقب این طرز فکر و اعمالی که براساس این تفکر انجام می دهند -مانندمصرف مواد مخدر – ندارند. ماهنامه «سلامانه» با این مقدمه درباره عوامل اعتیاد نوجوانان، نشانه ها، عواقب و راهکارهای پیشگیری از آن نکات قابل توجهی را خطاب به والدین نوشته است.
عوامل معتاد شدن در نوجوانی
عواملی که تاثیر بسزایی در اعتیاد نوجوانان به مواد مخدر دارد عبارت است از: خانواده ای که سابقه مصرف مواد مخدر دارد، افسردگی، کمبود اعتماد به نفس، احساس طرد اجتماعی، فقدان نظارت اجتماعی، فقر و در دسترس بودن مواد مخدر.
عواقب مصرف موادمخدر توسط نوجوانان
اعتیاد نوجوانان به مواد مخدر می تواند عواقب منفی فراوانی به همراه داشته باشد که در ادامه به آن ها اشاره می شود.
وابستگی به مواد: نوجوانانی که معتاد هستند به احتمال بسیار زیاد، در دوران بزرگسالی هم به مصرف مواد ادامه خواهند داد.
فقدان انگیزه: مصرف مواد مخدر انگیزه لازم برای تلاش و موفقیت در مدرسه و زندگی را از نوجوان می گیرد و او را به انسانی بی انگیزه و بی تفاوت تبدیل می کند.
افزایش مشکلات عدیده: مصرف مواد مخدر بر قسمتی از مغز نوجوان که کنترل حافظه، انگیزه، توجه و یادگیری را عهده دار است، آسیب می زند و مشکلات عدیده ای در یادگیری، عملکرد شغلی و عاطفی برای نوجوان به وجود می آورد.
ایجاد مشکلات جدی جسمی و روحی: مصرف مواد مخدر در دوز بالا، می تواند در اندام های حیاتی بدن مانند کلیه ها، ریه ها و قلب اختلال ایجاد کنند. مصرف متافتامین می تواند باعث صدمه دیدن قلب، سیستم عصبی بدن، ایجاد رفتارهای روانی و پرخاشگری شود. مصرف مخدرهای استنشاقی تاثیر مخربی بر مغز، قلب، ریه ها، کبد و کلیه ها می گذارد. علاوه بر این، اعتیاد به داروهایی که از سوی پزشک تجویز شده، باعث بروز افسردگی، بیماری های عروق قلب و تشنج می شود.
علائم هشدار دهنده اعتیاد نوجوانان
در ادامه به علائم هشداردهنده درباره معتاد شدن نوجوانتان اشاره می شود؛ اما باید توجه داشته باشید که این نشانهها قطعی نیستند و نباید به خاطر یک یا دو نشانه او را معتاد بدانید. با این حال، این نشانه ها عبارت است از: تغییر ناگهانی دوستان، پسرفت فعالیت های فیزیکی و بدنی و عملکرد تحصیلی، بی توجهی به فعالیت های مورد علاقه، مشاهده وب سایت هایی که افراد را به مصرف مواد مخدر ترغیب می کنند، پنهان کردن اعمال و اموال، ناپدیدشدن غیرقابل توضیح و توجیه پول از خانه، وجود جعبه خالی داروهای گوناگون در اتاق نوجوان، استشمام بوهای غیرعادی داروها و مواد شیمیایی در اتاق نوجوان.
اصول گفت و گو با نوجوان درباره اعتیاد
گفت و گو با نوجوان درباره اعتیاد به مواد مخدر می تواند بسیار دشوار باشد. گفت و گو را در موقعیت و زمان مناسب آغاز کنید. اگر دلشوره دارید آن را با فرزندتان در میان بگذارید. هنگام گفت و گو با فرزندتان درباره مواد مخدر باید به چند نکته مهم توجه داشته باشید که عبارت است از:
1-از دیدگاه او نسبت به مصرف مواد مخدر بپرسید.
2-نظرات فرزندتان را بشنوید و درباره مصرف مواد مخدر از او سوال کنید.
3-به سوالات فرزندتان درباره اعتیادتان به مخدر پاسخی منطقی و صحیح بدهید.
4-اگر مصرف مخدر را کنار گذاشته اید صادقانه به او بگویید که به موفقیت بزرگی دست یافته اید.
5-هرگز از صحبت با فرزندتان درباره اعتیاد به مواد مخدر نترسید. گفت و گو درباره اعتیاد به مواد مخدر سبب نمی شود او به مصرف کننده تبدیل شود. صحبت کردن درباره اعتیاد به مواد مخدر به فرزندتان اجازه می دهد از دیدگاه شما نسبت به این موضوع آگاه شود و بداند که توقع شما از او چیست؟
راهکارهای پیشگیری از اعتیاد نوجوان به موادمخدر
علاوه بر گفت و گو با نوجوان می توان روش های دیگری را نیز تجربه کرد.
از فعالیت های روزانه فرزندتان مطلع باشید: به فعالیت ها و مکان هایی که فرزندتان به آنجا رفت و آمد می کند، توجه کنید.
دوستان فرزندتان را بشناسید: اگر دوست فرزندتان به مواد مخدر معتاد است احتمالا او را برای مصرف مخدر تحت فشار قرار می دهد. برای پیشگیری از اعتیاد فرزندتان به مواد مخدر با دوستان فرزندتان و والدین شان آشنا شوید.
حمایت کردن: فرزندتان را تشویق کنید و از موفقیت او شاد شوید. ایجاد رابطه دوستانه میان والدین و فرزند کمک زیادی به پیشگیری از اعتیاد فرزند به مواد مخدر می کند.