18 ساله ام و ناامید!

نویسنده : آلا قبانچی دانشجوی دکترای روانشناسی بالینی دانشگاه شهید بهشتی
دختری ۱۸ ساله هستم. همیشه در ناامیدی به سر می‌برم و اعتمادبه‌نفس ندارم. از طرفی خودم را سرزنش می‌کنم که چرا خجالتی هستم و نمی‌توانم حرفم را درست بزنم به‌خصوص بادیگران.
یکی از علل اعتمادبه‌نفس پایین، سرزنش و انتقاد مداوم از خود است که برای کاهش آن پیشنهادهای زیر ارائه می‌شود:
*   خودگویی‌های منفی خودتان را شناسایی کنید (برای مثال من آدم خجالتی و بی‌عرضه‌ای هستم)
*   واژه‌هایی را که درباره خودتان می‌گویید، تعریف کنید ( مثلا بی‌عرضه به کسی می‌گویند که نتواند با دیگران صحبت کند) و بعد ببینید چقدر این تعاریف‌تان مشابه تعاریف دیگران است و آیا این تعریف را درباره همه می‌توانید به کار بگیرید؟
*   دنبال شواهد مخالف باورهایتان درباره خودتان بگردید؛ برای مثال زمان‌هایی که توانسته‌اید مکالمه‌ای کوتاه و موفقیت‌آمیز با کسی داشته‌باشید یا زمان‌هایی که کاری را خوب انجام داده‌اید و دیگران تشویق‌تان کردند یا می‌توانید نظر دیگران را درباره درست‌بودن این باور درباره خودتان بپرسید.
*   به جای سرزنش و دیدن نقاط ضعف‌تان به دنبال نکات مثبت‌تان بگردید و فهرستی از آن‌ها تهیه و بابت آن‌ها از خودتان قدردانی‌کنید یا به خودتان هدیه‌دهید. سعی کنید از جمله‌های مثبت بیشتر استفاده کنید.
*   هیچ انسانی کامل نیست، بنابراین شما با نپذیرفتن نقاط ضعف‌تان از خودتان فراتر از انسان‌بودن انتظار دارید و این یعنی انتظار غیرواقع بینانه که قطعا محکوم به شکست است.
*   خودتان را در یک پیوستار ببینید. یعنی به  نقاط ضعف یا رفتار اشتباه‌تان از صفر تا 10 نمره بدهید و ببینید بدترین حالت رفتار یا نقطه ضعف‌تان چه می‌شود و بعد جایگاه رفتار یا ویژگی منفی‌تان را روی این پیوستار قرار دهید.
*   سعی کنید بیان درخواست‌ها و احساسات خودتان را در موقعیت‌های مختلف تمرین کنید تا به این طریق، ترس‌تان کم شود. یادتان باشد اگر از دیگران فاصله بگیرید هیچ وقت ارتباط درست را یاد نخواهیدگرفت.    
*   یادتان باشد ابراز احساسات، نیازها و خواسته‌های به حق‌تان یکی از حقوق شماست و اگر این حق مسلم خودتان را ضایع کنید، به مرور با واکنش‌های منفی بیشتری از سوی دیگران روبه رو می شوید در مقایسه با واکنش‌هایی که از آن‌ها نسبت به ترس خودتان می‌بینید.