پاتکهایی به افزایش کودکانوسواسی
یک روانشناساجتماعی گفته که شاهد افزایش ۵درصدی وسواس در ایران بعد از دوران کرونا بین کودکان هستیم؛ والدین چه کنند؟
کرونا تمام شد اما پیامدهایروانی بسیاری را تا دهها سال آینده از خودش به یادگار گذاشته است. بهتازگی، صحبتهای «علیرضا شفیعی یزدی» روان شناس اجتماعی که گفته شاهد افزایش ۵ درصدی وسواس در ایران بعد از دوران کرونا هستیم، در شبکههایاجتماعی پربازدید شده است. نتایج تحقیقات متعدد نشان میدهد که پس از این بحران، آمار کودکان مبتلا به وسواس، اضطراب و رفتارهای گوشهگیرانه در جهان بهطور قابل توجهی افزایش یافته است. در این مطلب قصد داریم ابتدا به والدین کمک کنیم تا رفتارهای نگرانکننده را تشخیص دهند و سپس به بررسی چگونگی رفتار با این کودکان بپردازیم و در نهایت راهکارهایی برای پیشگیری از بروز اختلالات را بیان کنیم.
نویسنده : سمانه تعلیمدهنده | کارشناسارشد مشاورهتوان بخشی
تشخیص رفتارهای نگرانکننده
اولین گام در مراقبت از کودکان نظارت دقیق بر رفتارهای آن ها برای تشخیص است. والدین باید با دقت به تغییرات در رفتار و احساسات کودکان توجه کنند و چنان چه متوجه علایم وسواس، اضطراب یا انزوای کودکان شدند هر چه سریعتر اقدام به کمک و رفع مسئله فرزندشان کنند. علایم وسواس میتواند شامل نگرانیهای مداوم درباره آلودگی، نیاز به مرتبسازی و نظافت بیش از حد و افکار تکراری باشد. تغییرات در عادات روزمره یا تمایل به دوری از جمع میتواند نشانههایی از اضطراب و وسواس باشد و همچنین، گوشهگیری ممکن است به شکل کاهش تمایل به ارتباطاتاجتماعی، کنارهگیری از دوستان و نداشتن علاقه به فعالیتهای گذشته بروز کند. در صورتی که والدین نگران رفتارهای فرزندان خود هستند یا احساس میکنند که آن ها دچار وسواس یا اضطراب هستند، مشاوره با متخصصان روانشناسی میتواند کمککننده باشد. متخصصان میتوانند ارزیابیهای لازم را انجام دهند و راهکارهای مناسب برای مدیریت این مشکلات ارائه دهند. همچنین، والدین میتوانند با استفاده از منابع آموزشی و کتابهای مرتبط، اطلاعات بیشتری را درباره حمایت از کودکان خود در این دوران به دست آورند.
7 توصیه به والدین
از جمله کارهایی که چنین والدینی باید انجام دهند عبارت اند از:
1 ایجاد محیط امن| فراهم کردن فضایی امن و آرام برای کودکان یکی از مهمترین اقداماتی است که والدین میتوانند انجام دهند. ایجاد یک فضای حمایتی به کودکان کمک میکند تا احساس امنیت و آرامش کنند. والدین باید به کودکان نشان دهند که میتوانند درباره احساسات و نگرانیهایشان صحبت کنند و هر نوع احساس ترس یا اضطرابی طبیعی است.
2 ترویج تعاملاتاجتماعی| تشویق کودکان به برقراری ارتباط با دیگران و مشارکت در فعالیتهای گروهی بسیار اهمیت دارد. والدین میتوانند با برنامهریزی فعالیتهای خانوادگی یا دعوت از دوستان برای بازی و سرگرمی، به کودکان کمک کنند تا احساس تنهایی نکنند. همچنین، تشویق به شرکت در کلاسها و دورههای آنلاین میتواند به افزایش تعاملات اجتماعی آن ها کمک کند.
3 توجه به الگوهای رفتاری| والدین باید در رفتارهای خود محتاط باشند. نمایش رفتارهای وسواسی یا اضطرابی میتواند بر رفتار کودکان تاثیر منفی بگذارد. والدین باید الگوهای مثبت را به نمایش بگذارند و به جای نگرانی درباره آلودگی، روشهای سالم و منطقی برای حفظ بهداشت را آموزش دهند.
4 فعالیتهای آرامشبخش| معرفی تکنیکهای مدیریت استرس میتواند به کودکان کمک کند تا احساس آرامش بیشتری داشته باشند. فعالیتهایی مانند ورزش و هنر میتواند به کودکان در مدیریت اضطراب کمک کند. والدین میتوانند زمانهایی را برای فعالیتهای مشترک مانند نقاشی یا بازیهای آرامشبخش تعیین کنند.
5 آموزش مدیریت احساسات| مدیریت احساسات یکی از مهارتهای کلیدی است که کودکان باید یاد بگیرند. والدین میتوانند با استفاده از تکنیکهای مختلف، به کودکان کمک کنند تا احساسات خود را بهتر درک کرده و مدیریت کنند. برای مثال، میتوانند با آنها درباره احساساتشان صحبت و راهکارهای سالم برای مدیریت اضطراب را معرفی کنند. استفاده از بازی و فعالیتهای هنری هم میتواند به کودکان کمک کند تا احساسات خود را بیان کنند.
6 مدلسازی رفتارهای مثبت| کودکان از بزرگترها یاد میگیرند، بنابراین والدین باید خودشان هم رفتارهای مثبت و اجتماعی را مدلسازی کنند. نشاندادن تعاملات مثبت و مدیریت مناسب اضطراب میتواند به کودکان کمک کند تا از الگوهای رفتاری سالم پیروی کنند. والدین میتوانند با مشارکت در فعالیتهای اجتماعی و ارتباط با دیگران، نمونهای از رفتارهای مطلوب را برای کودکان خود به نمایش بگذارند.
7 پشتیبانی حرفهای|اگر والدین نگران رفتار یا احساسات خود هستند، مراجعه به مشاوران و روان شناسان متخصص میتواند گزینهای مؤثر باشد. متخصصان میتوانند راهکارهای عملی و درمانهای مناسب را برای کودکان ارائه دهند و به والدین در مدیریت این مشکلات کمک کنند.
نکته پایانی
به یاد داشته باشیم که با توجه به افزایش وسواس در میان کودکان پس از دوران کرونا، مراقبت از سلامت روان آن ها امری بسیار حیاتی است. حمایت از کودکان در این دوران نه تنها به سلامت روان آن ها کمک میکند، بلکه آیندهای بهتر و شادتر برای آن ها رقم میزند.