به‌به!‌ ببینید کیا اینجان! رفقای جوانه که با انرژی و سرحال منتظر خوندن جوانه این هفته هستن. مدرسه رفتین؟ بیاین بگین هفته اول مدرسه چطور گذشت و امسال رو قراره چطور بگذرونین/؟ ما مثل همیشه منتظر مطالب‌ همیشه‌خفن‌تون برای چاپ در جوانه هستیم.

 

 شماره پیامک 2000999

شماره تلگرام 09354394576

تلفن تحریریه 05137634000  

 اگر خورشید دورتر بود؟  

 اگر زمین در فاصله دورتری از خورشید قرار داشت، ممکن بود سطح زمین مانند مریخ به صورت یک «صحرای منجمد» باشد؛ سطحی خشک و بی‌‌حاصل که روی آن آب و حتی دی‌‌اکسیدکربن هم بیشتر به صورت جامد وجود دارد، اما اگر زمین از این نزدیک‌تر به خورشید بود، در این‌‌صورت بیشتر شبیه به سیاره زهره می‌شد. به‌‌دلیل این‌‌که زهره بسیار به خورشید نزدیک است و اتمسفر آن از دی‌‌اکسیدکربن تشکیل شده و دمایش به 480 درجه سانتی‌گراد می‌‌رسد. پس ما در ناحیه طلایی یا گولدیلاکسی نسبت به خورشید قرار داریم.

باتشکر ویژه از ماه 

اگر ماه بسیار کوچک‌‌تر از ابعاد فعلی‌‌اش بود، حتی وجود اختلالات بسیار کوچک در چرخش زمین، به مرور زمان در طول صدها میلیون سال، روی هم انباشته و باعث می‌‌شد که زمین به‌‌طور مصیبت‌‌باری در چرخش خود دچار لنگی شود و بنابراین چنان تغییرات شدیدی در آب‌وهوا ایجاد می شد که وجود حیات را غیرممکن می ساخت.

 برنامه‌‌های رایانه‌‌ای نشان می‌‌دهند که بدون وجود این ماه بزرگ (در حدود یک سوم ابعاد زمین)، احتمالا محور زمین در مدت زمان میلیون‌‌ها سال به اندازه 90 درجه تغییر پیدا می‌‌کرد. از آن جا که دانشمندان عقیده دارند که پیدایش DNA به صدها میلیون سال پایداری آب و ‌‌هوایی نیاز داشته است، بنابراین زمینی که محور آن مرتباً جابه‌‌جا شود، چنان تغییرات فاجعه‌‌باری در آب و هوا ایجاد خواهد کرد که پیدایش DNA را غیرممکن می‌ساخت.

پاک‌سازی منظومه از سیارک‌ها

حتی وجود سیاره مشتری در منظومه شمسی، برای حیات کره زمین به نوعی خوش‌‌شانسی محسوب می‌‌شود. به‌‌این دلیل که گرانش شدید آن به بیرون راندن خرده سیارک‌‌ها از منظومه کمک می‌‌کند. در طول عصر شهاب سنگ‌‌ها، از 3.5 میلیارد سال تا 4.5 میلیارد سال پیش، تقریبا میلیاردها سال طول کشید تا منظومه شمسی ما از باقی مانده‌‌های خرده سیارک‌‌ها و دنباله‌‌دارها پاک شود. اگر مشتری بسیار کوچک‌‌تر از این و گرانش آن ضعیف‌‌تر بود، در این‌‌صورت هنوز منظومه شمسی ما مملو از خرده سیارک‌‌ها بود و با آن‌‌ها روی زمین، حیات غیرممکن می‌‌شد.

 هزاران سال تعادل طلایی  

 ما در ناحیه گولدیلاکس جرم سیاره‌‌ای قرار داریم. اگر جرم زمین قدری کمتر بود، گرانش آن چنان ضعیف می‌‌شد که نمی‌‌توانست اکسیژن را در خود نگاه دارد. اگر بسیار زیاد بود، بسیاری از گازهای نخستین سمی را هنوز در خود داشت و به‌‌این ترتیب حیات را غیرممکن می‌‌کرد. این یعنی وزن کره زمین برای نگهداری یک ترکیب جوی مناسب برای حیات کاملا متعادل است. البته ماجرا به این موارد محدود نمی‌شود چرا که برای ایجاد حیات روی زمین نیاز به حضور زمین در نقطه طلایی مدارهای سیاره‌ای بوده، همین‌طور نقطه مناسب در کهکشان راه شیری که فاصله استانداردی از سیاه‌چاله‌های مرکز کهکشان داشته باشد؛ حتی فاکتورهایی روی خود سیاره مثل مقادیر کاملا مناسبی از اقیانوس‌‌ها، لایه‌های زمین شناسی، محتویات اکسیژن، دما، انحراف محور چرخش و ... است. به این فهرست بلندبالا می‌توان آیتم‌های زیاد دیگری را اضافه کرد که اگر هر کدام از آن‌ها طی هزاران سال کمی جابه‌جا می‌شد حیات روی سیاره ما شکل نمی‌گرفت و همه این‌ها نشان می‌دهد زندگی ما چه اتفاق جذاب و حساس و در عین حال حساب شده‌ای است. 

 

وقتی پای فیلم و سریال‌ و پویانمایی‌ها می‌نشینیم سکانس‌هایی را می‌بینیم که آن اثر را هیجان‌انگیزتر کرده است و بیشتر آن‌ها به کمک جلوه‌های ویژه و بصری ساخته شدند. البته این جلوه‌ها دربخش‌های دیگری هم به کمک آثار هنری می‌آید؛ برای مثال وقتی که قرار است بخش‌های زیادی از داستان در گذشته اتفاق بیفتد و ساخت موقعیت‌های مختلف مکانی پرهزینه وزمان‌بر است. فرید ناظر فصیحی طراح جلوه‌های ویژه و بصری فیلم‌های سینمایی «ابلق»، «نفس»، «رحمان 1400»، « شبی که ماه کامل شد» و فصل پنجم و ششم سریال «پایتخت» در تلویزیون و سریال «در انتهای شب» در شبکه نمایش خانگی است. به تازگی سکانس‌هایی که او با کمک جلوه‌های ویژه و بصری در سریال «در انتهای شب» ساخته است پربازدید شده. با او که 16سال است دارد در زمینه طراحی جلوه‎های ویژه رایانه‌ای و بصری در سینما و تلویزیون فعالیت می‌کند درباره این رشته گپ‌و‌گفتی داشتیم که می‌توانید در «مسیر» این شماره بخوانید.

 

  در رشته جلوه‌های بصری چه خبر است؟

من تحصیلاتم در زمینه انیمیشن است و تقریبا از 16 سال پیش در بخش جلوه‌های بصری در سینما، نمایش خانگی و دیگر شاخه‌های هنری در حال فعالیت هستم. الان هم در استودیویمان یک گروه 50نفره از هنرمندهای جوان و نوجوان مشغول فعالیت هستند و کار کاملا گروهی و تیمی پیش می‌رود. تلاش‌مان این است که اهمیت کار گروهی را نشان بدهیم و آن را در ایران جا بیندازیم. ما می‌خواهیم نشان بدهیم با در کنار هم بودن است که قوی هستیم چون فیلم‌سازی یک کار گروهی است و همه گروه‌ها مثل زنجیر به‌هم وصل هستند. جلوه‌های بصری هم ترکیب 30شاخه تخصصی جداگانه است و نتیجه آن می‌شود خروجی یک پلان.

 

 تفاوت جلوه‌های ویژه و بصری چیست و کجا به کار می‌آیند؟

تعریف گسترده‌ای دارد اما سرفصل‌وار می‌توان گفت جلوه‌های ویژه جلوه‌هایی است که به صورت میدانی در صحنه اتفاق می‌افتد مثل انفجار، برف، باران و ... . جلوه‌های بصری با آن فرق دارد و مربوط به آن اتفاقاتی است که بعد از مرحله فیلم‌برداری و تدوین می‌افتد. تصاویری که به صورت میدانی ضبط می‌شود و بعد توسط رایانه و دوستانی که در این زمینه فعالیت می‌کنند دخل و تصرف روی تصویر صورت می‌گیرد، جلوه‌های بصری هستند. یعنی آن تصاویری که به کمک رایانه توسط انسان خلق می‌شوند. به‌طور معمول از جلوه‌های بصری در صنعت تصویر جاهایی استفاده می‌شود که امکان گرفتن واقعی تصاویر وجود دارد یا قرار است به پروداکشن و بزرگ‌شدن پروژه کمک کند و به صورت میدانی انجام‌دادن آن هزینه‌بردار است. جلوه‌های بصری به 2 دسته محسوس و نامحسوس تقسیم می‌شود که محسوس آن شبیه کاری است که در قسمت‌های مختلف سریال در انتهای شب انجام دادیم و محسوس هم در بخش‌های مختلف فیلم سینمایی مرد عنکبوتی دیده‌اید.

 

  در کارتان با چه چالش‌هایی مواجه هستید؟

مهم‌ترین چالشی که ما با آن مواجهیم مربوط به آگاهی عوامل و دست‌اندرکاران سینما نسبت به کاری‌‌ است که انجام می‌دهیم. این که بدانند کار وتوانمندی ما می‌تواند به روند تولید و کم‌کردن هزینه‌ها ودرنهایت روی خروجی و کیفیت تاثیر مثبت بگذارد. ما به عنوان یک مسئولیت اجتماعی می‌خواهیم این آگاهی را ایجاد کنیم تا نسل بعدی که می‌خواهند وارد چرخه سینما و صنعت تصویر شوند حتما با آگاهی بیشتر و نگاه دقیق‌تر وارد این فرآیند شوند. درکنسرت تخت جمشید علیرضا قربانی هم از همین جلوه‌های بصری و ترکیب آن باهوش مصنوعی استفاده کردیم.

 

  واکنش‌ها به سکانس جوان‌شدن پارسا پیروزفر در سریال در انتهای شب، زیاد بود. درباره روند این کار توضیح می‌دهید؟

این تکنیکی است که در دنیا از 6 سال پیش دارند از آن استفاده می‌کنند. یک سال قبل از سریال درانتهای شب کلی کارهای تحقیقاتی، پژوهشی وآزمون و خطا انجام دادیم و دراین سریال فکر کردیم که وقت استفاده از آن است. خدا را شکر نتیجه مورد توجه مخاطب هم قرار گرفت. بخشی از این سکانس‌ها را به کمک هوش مصنوعی ساختیم و زمانی که خروجی آماده شد حتی بازیگران سریال هم از دیدن آن هیجان‌زده شدند. اگر ازآقای پیروزفر دیتا و تصاویر باکیفیتِ جدی‌تر و دقیق‌تری داشتیم همین نتیجه کارمان هم متفاوت‌تر می‌شد. دیتایی که داشتیم از فیلم و سریال‌های قدیمی مثل در پناه‌ تو بود و اگر جزئیات بیشتری داشتند نتیجه کارمان هم درست‌تر می‌شد.

 

به نظرتان می‌شود با هوش مصنوعی و هیچ عواملی‌، فیلم ساخت؟

ما خودمان شبیه این کار را در کنسرت آقای قربانی اجرا کردیم. به‌ نظر من هوش مصنوعی الان مثل یک کودک است که سعی می‌کند بزرگ شود، هرچقدر زمان جلوتر برود توانمندتر خواهد شد و هرچقدر اطلاعات و دیتاها بیشتر شود اطلاعات بیشتری را در اختیار دست‌اندرکاران و حتی مردم معمولی قرار می‌دهد ولی در نهایت می‌شود مثل هر چیز دیگری از آن استفاده‌های مثبت یا منفی داشت. ما در سریال نمایش خانگی خاتون که در تهران سال 1329 و 1331 می‌گذرد یک سال فرآیند پیش‌تولید را طی کردیم. در این زمان درباره تهران، نقشه تهران، جغرافیا، شکل معماری، لباس و فضاهای دیگر که قرار بود خلق شود به یک سری خروجی رسیدیم و بعد از فیلم برداری توانستیم در یک بازه زمانی هفت، هشت ماهه پروژه را تمام کنیم.

 

  یعنی نماهای سریال خاتون ساختگی بود؟

 خاتون اولین پروژه‌ای بود که درآن یک تصویر جدید از تهران قدیم می‌دادیم. قبل از آن موقعیت‌ها یا درشهرک سینمایی غزالی بود یا خیابان لاله‌زاری که آقای حاتمی طراحی کردند. ما برای این که تصویر جدیدی از تهران ارائه بدهیم که بر پایه مستندات بود باید سراغ جلوه‌های بصری می‌رفتیم چون ساختن آن موقعیت‌ها هم از نظرهزینه وهم زمان پروژه را وارد چالش می‌کرد. خاتون اولین پروژه‌ای بود که 90درصد نماهای آن به صورت دیجیتالی ساخته شد وشاید به همین دلیل تصاویر جدید روی مخاطب‎ها تاثیر گذاشت و برایشان جذاب بود.

 

  چطور می‌توان به کمک جلوه‌های ویژه، بصری و هوش مصنوعی کیفیت اثر را بالا برد؟

اگر ما همین الان یک ساختاراستاندارد ودرست تعریف کنیم درآینده شکل تولید می‌تواند متفاوت باشد.من همیشه به دوستان بازیگرم می‌گویم بیایید چهره‌تان را با کیفیت خیلی بالا اسکن کنیم که 4سال دیگر همزمان سر پنج پروژه باشید. عدم آگاهی باعث می‌شود خیلی‌ها این موضوع را جدی نگیرند ولی در حقیقت این مدیای آینده است و اگر به هوش مصنوعی و تاثیر جلوه‌های بصری روی تصویر توجه نکنید محکوم به شکست هستید.

1 زاویه‌ها را دریاب

در عکاسی پاییزی باید حواس‌تان به زاویه‌ها باشد. عکس‌برداری از زاویه پایین به شما امکان می‌دهد سوژه‌ها و محیط اطراف آن‌ها را ثبت کنید. این شیوه برای مکان‌هایی با درختان زیاد و آسمان زیبا بسیار به کارتان می‌آید. ماه‌های فصل پاییز فرصت مناسبی برای گرفتن عکاسی منطره است؛ به‌خصوص اگر بین درس و مدرسه یک سفر کوتاه پاییزی را تجربه می‌کنید. عکس گرفتن از برگ‌ریزان روی آسفالت خیابان دیگر تکراری شده است. وقتی به طبیعت می‌روید کمی بیشتر راه بروید و بگردید تا مناظر زیباتری برای عکاسی پیدا کنید، مناظر بکر را کشف کنید و خاص‌ترین عکس‌ها را بیندازید.

 

2 از پانوراما لذت ببر

پاییز زمانی عالی برای عکاسی پانوراماست و شما می‌توانید تا دل‌تان بخواهد عکس‌های خوش‌منظره را به صورت پانوراما ثبت کنید. برای عکس‌برداری، دوربین خود را روی حالت پانوراما قرار دهید. نیاز نیست سوژه حتما وسط تصویر باشد. سوژه می‌تواند سمت راست یا چپ تصویر شما باشد. باید با خلاقیت بهترین کادر را انتخاب کنید که در عکاسی به آن قانون یک سوم می‌گویند. به بیان ساده، وقتی هر تصویر را به یک شبکه سه در سه تقسیم می‌کنید به 9 قسمت مساوی تقسیم می‌شود. این خطوط فرضی هستند و روی تصویر وجود ندارند. تقاطع چهار خط عمودی و افقی بهترین محلی است که سوژه و متعلقات آن باید روی آن قرار داشته باشند. به این می‌گویند قانون یک سوم.

 

3 لنزت را تمیز کن

یک راه دیگر برای عکاسی پاییزی توجه به دوربین تلفن همراه‌تان است. حتما قبل از عکاسی، لنز دوربین و روی صفحه گوشی‌تان را با دستمال نخی و خشک تمیز کنید. به‌دلیل کوچک بودن عدسی روی گوشی همراه، کوچک‌ترین لکه و غبار روی تصویر و عکس شما تأثیر منفی می‌گذارد که قابل اصلاح نیست. همچنین می‌توانید از ابزار ویرایش عکس در تلفن‌های هوشمند برای پردازش و ویرایش تصاویر استفاده کنید اما در استفاده از این ابزار زیاده‌روی نکنید چون ویرایش بیش از اندازه عکس را از حالت طبیعی خارج می‌کند. در روزهای پاییزی می توانید، mode (حالت) آب‌وهوای ابری (cloudy) را برای دوربین تلفن همراه خود انتخاب کنید تا رنگ ها گرم‌تر به نظر بیایند.

 

صومعه سوملا بنایی باشکوه روی صخره‌های سنگی دره التیندره در ترابزون ترکیه یکی از قدیمی‌ترین صومعه‌های پیروان مسیحیت با قدمت هزار ساله است. این صومعه با نام‌های «مریم آنا» یا «ماما ماریا» هم مشهور است. سوملا در میان انبوهی از جنگل قرار دارد؛ از دور مانند یک قلعه‌ سنگی بزرگ دیده می‌شود اما با ورود به آن، با روستایی با اتاق‌ها و ساختمان‌های سنگی بسیار روبرو می‌شوید.

صومعه در فاصله سال‌های ۱۹۲۳  تا ۱۹۷۰ پناهگاه امن چوپانان رهگذر در این مسیر قرار داشت. در سال ۱۹۳۰ یک گله‌دار بزرگ که از این صومعه به‌عنوان محل اسکان گله‌ بز خود استفاده می‌کرد ظاهرا  فراموش می‌کند که آتش را خاموش کند و بخش‌های چوبی صومعه که از چوب‌های ضخیم شاه بلوط ساخته شده بود، به تلی از خاکستر تبدیل شد! خرابی این صومعه زیبا به اینجا ختم نمی‌شود و در سال‌های بعد، آسیب‌ جویندگان گنج هم به این خرابی‌ها اضافه شد. اما بعدها این صومعه مورد مرمت قرار گرفت و به یک بنای تاریخی، مذهبی و گردشگری جذاب تبدیل شد.از آنجا که در سال ۱۴۶۱ ترابزون در تصرف یکی از سلاطین عثمانی قرار گرفت، این صومعه تحت‌تاثیر طراحی و هنر چشم‌نواز عثمانی قرار گرفت. امروزه در گوشه‌وکنار سوملا؛ طاقچه‌ روی دیوارها، شومینه‌ها، کمدها و حتی نقاشی‌های دیواری با رنگ قرمز تیره‌، تاثیرات معماری عثمانی خودنمایی می‌کند.جالب است بدانید که در گذشته‌های خیلی دور، در مرکز صومعه سوملا حوضی قرار داشت که امروزه تقریبا اثری از آن باقی نمانده است.  قطرات آب از ۳۰ تا ۴۰ متر بالاتر به این حوض می‌ریخت و مردم از این آب می‌نوشیدند تا شفا بگیرند! امروزه این بنا یک موزه بزرگ و یک مرکز گردشگری مذهبی که برای ورود به آن فقط می‌توان از مسیر پلکانی استفاده کرد.

شاید برای شما هم مثل بیشتر بچه‌های خانواده این سئوال مطرح باشه که جاسازه آجیل‌های خوشمزه و بقیه خوراکی‌های باحالی که فقط وقتی مهمون میاد یهو ظاهر می‌شن کجاست تا دخل‌شون رو دربیارین.

 اما روش‌های امنیتی مامان‌ها و پیاده‌سازی تاکتیک‌های ضدتعقیب‌شون چنان دقیقه که شما نمی‌تونین محل این گنج‌های خوشمزه رو پیدا کنین. می‌خوام یک تله خوب بهتون معرفی می‌کنم. این روزها کم‌کم هوا سرد میشه و یک نفر میاد برای سرویس پکیج، اگه اون نیومد بالاخره یکی برای یک کار فنی میاد خونه. اینجور وقت‌ها مامان‌ها رو میشه کاملاً غافلگیر کرد. مامان‌ها اهمیت زیادی به پذیرایی از مهمون، به‌خصوص افراد زحمت‌کش می‌دن. طوری‌که از لحظه ورود اون فرد، یکهو خونه تبدیل میشه به جایی مثل یک کافه شیک که شیرینی تازه داره، آبمیوه، آجیل و... از گوشه و کنارش کشف میشه. هرچه‌قدر هم اون فرد تعارفی‌تر باشه، بیشتر زحمت بکشه و عرق بریزه، مامان‌ها بیشتر به شما خوراکی میدن تا بهش تعارف کنین. اما لحظه طلایی چه وقتی فرا می‌رسه؟ اون وقتی که اون آقا یا خانم کارش تموم شده و میره. اونجاست که مامان خونه باید خوراکی‌ها رو به جاسازش برگردونه و شما باید خیلی سریع محل اختفاء رو پیدا کنین. نوش جان. فقط بعدش پوست پسته‌ها رو خوب مخفی کنین.    

 

این کتاب از مجموعه داستان‌های شکر خدا شامل 3 داستان به اسم‌های «کفش‌های بافتنی»، «دو جوراب آبی» و «پیف‌پیف» است.

داستان اول در مورد روباه‌هایی ا‌ست که مدام صدای پای همسایه‌شان، اذیت‌شان می‌کند‌ اما آن‌ها نمی‌خواهند دعوا کنند بلکه می‌خواهند با فکر کردن یک راه حل خوب پیدا کنند.

داستان دوم در مورد 2 گنجشکی است که 2 جفت جوراب هدیه می‌گیرند؛ یک جفت جوراب زرد و یک جفت جوراب آبی. اما هر 2 گنجشک جوراب‌های آبی را بیشتر دوست دارند و دوست دارند جوراب های آبی مال آن‌ها باشد.

داستان سوم هم در مورد آشی است که اولش بوی خوب می‌دهد اما بعدش...

این 3 داستان کوتاه، جالب و آموزنده هستند. امیدوارم شما هم از خواندن این کتاب لذت ببرید و با دقت بیشتری به پدیده‌های اطرافتان بنگرید. وقتی هم مشکلی برایتان پیش می‌آید، بهترین راه‌حل را برای حل آن مشکل انتخاب کنید.