اطلاعات عمومی
تعداد بازدید : 18
المپیک، از یونان باستان تا توکیو 2020
نویسنده : الهه توانا | روزنامه نگار
همانطور که میدانید المپیک 2020 شروع شدهاست و ورزشکاران از سراسر جهان خودشان را در رشتههای ورزشی مختلف محک خواهندزد. بازیهای المپیک تابستانی این دوره که بهدلیل شیوع ویروس کووید-19 یک سال به تأخیر افتادهبود، حالا در توکیوی ژاپن برگزار میشود. البته خطر ابتلا به بیماری همچنان وجود دارد. خب برویم به زمانی که از ویروس کووید خبری نبود و المپیک هم شکل و شمایل دیگری داشت. فکر میکنید رقابتهای اولیه المپیکهای باستانی چطور برگزار میشد؟
اولین بازیهای المپیک باستانی حدود 2800سال پیش در شهر «المپیا»ی یونان برگزار و خیلیزود به بخش جداییناپذیری از جامعه یونان باستان تبدیل شد. المپیک بهطور مرتب از 776 قبل میلاد، هر چهار سال یکبار هزاران نفر را از سراسر یونان برای تماشا و شرکت در این مسابقه جمع میکرد. این رویداد آنقدر محبوب بود که هنگام حمله به یونان در تابستان سال 480 قبل از میلاد، ایالتهای متحد یونان مجبور شدند آمادگیهای نظامیشان را به تأخیر بیندازند زیرا تعداد زیادی از مردان در المپیک حضور داشتند.
در المپیک باستانی از مشعل و ورزشکاران زن خبری نبود و مسابقهها اغلب خشونتآمیز و بیرحمانه بودند. مردان آزاد یونانی، تنها شرکتکنندگان مجاز این مسابقات بودند، با اینحال یک خلأ قانونی عجیب باعث شد یک زن در المپیک دوران باستان پیروز شود. ماجرا از این قرار بود که در مسابقات ارابهرانی، صاحبان اسبها برنده یا بازنده میشدند نه سوارکاران! به اینترتیب زنی بهاسم «کینیسکا» که شاهزاده بود، توانست با اسبهایش اولین زن برنده المپیک شود. بعدها مسابقات جداگانهای برای سوارکاران زن ترتیب دادهشد.
کسی هست که نداند المپیک یک رقابت ورزشی تمامعیار است؟ خب بد نیست بدانید همیشه اینطور نبودهاست. در سالهای 1912 تا 1948 هنرمندان هم اجازه داشتند در رقابتهای جهانی المپیک شرکت کنند. نقاشی، مجسمهسازی، نویسندگی و موسیقی رشتههای مدالآور در آن رقابتها بود.
یونانیان باستان برای رقابتهای اغلب خشن المپیک، تنبیههای بیرحمانهای را هم درنظر گرفتهبودند. ورزشکارانی که قوانین مسابقات را زیرپا میگذاشتند، در ملأ عام شلاق میخوردند.
تخطی از قانون البته شامل موضوعات خیلی مهم و حیاتی نمیشد؛ یک خطای کوچک در کشتی یا شروع نادرست در مسابقات دو هم مشمول مجازات میشد. جریمههای مالی سنگین یکی دیگر از روشهایی بود که ورزشکاران را به رقابت جوانمردانه مجاب میکرد! نکته جالبتر آنکه در المپیک باستان، شجاعت ارزش خیلی مهمی تلقی میشد و حتی یکبار ورزشکاری بهدلیل ترسو بودن از مسابقات اخراج شد.
از تنبیه گفتیم، از جایزه مسابقات المپیک باستانی هم بگوییم؛ همانطور که حدس میزنید، از مدالهای طلا و نقره و برنز خبری نبود. برندگان، تاج گلی از برگ درختان زیتون مقدس دریافت میکردند. البته اجازه داشتند در منطقهای معین، مجسمه یادبودی از خودشان نصب کنند ولی این امکان فقط مختص ثروتمندان بود که پول چنین کارهایی را داشتند.
خب به زمان حال برگردیم. کسی میداند لوگوی دایرهای المپیک چه معنایی دارد؟ پنج حلقهاش نماد پنج قاره است و رنگهایش به این دلیل انتخاب شدهاند که تقریبا در پرچم ملی تمام کشورها از آنها استفاده شدهاست.
منابع: worldstrides.com، olympics.com