پرونده
تعداد بازدید : 72
سریع و خشن مثل راگبی!
آشنایی با ورزش کمتر شناخته شده راگبی، قوانین آن، مراسم سنتی هاکا و ... در آخرین روزهای جام‌جهانی 2019 این رشته
نویسنده : شیوا رضایی | روزنامه‌نگار
شاید آن روزی که یک دانش‌آموز، وسط بازی فوتبال با همکلاسی‌هایش، توپ را با دست برداشت و خودش را به دروازه تیم حریف رساند تا توپ را به تور بچسباند، فکرش را هم نمی‌کرد که این رفتار غیرحرفه‌ای و مسخره‌اش، یک رشته ورزشی جدید را به دنیا معرفی کند! در داستان‌های مربوط به پیدایش ورزش راگبی آمده است که در سال ۱۸۲۳، «ویلیام وب الیس» دانش‌آموز مدرسه‌ای در انگلیس ، هنگام یک مسابقه فوتبال، توپ را با دست برداشت و شروع به دویدن با آن کرد و پس از آن اتفاق بود که با تغییر قوانین فوتبال، ورزش جدیدی ایجاد شد. حالا این روزها جام‌جهانی راگبی 2019 در ژاپن به آخرین روزهای خود نزدیک می‌شود. این مسابقات از یک ماه پیش شروع شده و چندین بازی تا به حال به دلیل توفان های اخیر ژاپن به تعویق افتاده است اما حالا همه منتظر فینال این مسابقات هستند. به همین بهانه و در پرونده امروز سراغ این رشته ورزشی رفته‌ایم و می‌خواهیم شما را با این رشته جالب و کمتر شناخته‌شده آشنا کنیم. در این مطلب با انواع راگبی آشنا خواهید شد. در بخش دیگری از این پرونده از تیم‌های مطرح در این رشته ورزشی گفته‌ایم. اگر هم علاقه زیادی به این ورزش دارید و می خواهید آن را یاد بگیرید، درباره وضعیت این رشته ورزشی در ایران هم اطلاعات مهمی را برایتان جمع‌آوری کرده‌ایم. اما این‌ها تمام مطالب این پرونده نیست. یکی دیگر از بخش‌های جذاب این پرونده مربوط به یکی از سنت‌های جالب یکی از مطرح‌ترین تیم‌های جهان در این رشته ورزشی؛ هاکا که نوعی رقص مائورایی است و در ابتدای مسابقات توسط تیم نیوزیلند اجرا می‌شود. می‌توانید درباره این حرکات عجیب و غریب و البته گاهی اوقات خنده‌دار، در این مطلب اطلاعات بیشتری کسب کنید.
روش بازی به چه صورت است؟
راگبی ورزش تیمی است. تعداد افراد حاضر در هر تیم، بسته به نوع راگبی، بین چهار تا 15 نفر متغیر است. این بازی در مسابقات حرفه‌ای و رده بزرگ سالان در دو نیمه 40 دقیقه‌ای برگزار می‌شود. در رده سنی زیر 19 سال زمان هر نیمه 70 دقیقه است. هر تیمی که در انتهای دو نیمه امتیاز بیشتری کسب کند، برنده بازی خواهد بود. محدوده امتیازهای کسب شده در بازی راگبی می‌تواند بسته به توان تیم‌ها بسیار متغیر باشد. به عنوان مثال در جام‌جهانی پیشین که سال 2015 به میزبانی انگلیس برگزار شد، در بازی پایانی نیوزیلند با کسب 34 امتیاز در برابر استرالیا(17 امتیاز) به پیروزی رسید. در مسابقات امسال اما تیم نیوزیلند در نتیجه‌ای قابل توجه تیم کانادا را با نتیجه 63 بر صفر در هم کوبید.
و اما روش بازی
اول از همه در نظر داشته باشید که در راگبی می‌توان هم از پا و هم از دست برای به حرکت در آوردن توپ استفاده کرد اما ضرباتی که با پا به توپ زده می‌شود، محدودیت‌های خاص خود را دارد. در زمان پاسکاری در راگبی، تنها می‌توان از دست استفاده کرد. با وجود این که پاس تنها می‌تواند به سمت عقب یا کناره‌ها انجام شود اما پرتاب توپ به سمت جلو در راگبی تنها در قالب شوت کردن با پا به سمت دروازه امکان‌پذیر است، یعنی زمانی که بازیکن می‌خواهد گل بزند. اما گل زدن در راگبی به چه صورت است؟
روش محاسبه امتیاز در راگبی
دو روش اصلی برای کسب امتیاز در راگبی وجود دارد؛ گل زدن و ترای (try). در این بازی هر تیم دارای دروازه‌ای است که البته شکل آن با آن چه در فوتبال است تفاوت‌هایی دارد. این دروازه‌ها از دو تیرک عمودی و یک تیرک افقی درست شده است. تیرک افقی دروازه در ارتفاع 3 متری از زمین قرار دارد. گذراندن توپ از بین دو تیرک عمودی و بالاتر از تیرک افقی گل است. نکته مهم این است که گل تنها با پا زده می‌شود. بسته به شرایطی که گل در آن زده می‌شود، می‌تواند 2 یا 3 امتیاز داشته باشد. اما ترای چیست؟
وقتی توپ توسط دست یکی از بازیکنان در دروازه حریف گذاشته می‌شود، این کار ترای نام دارد و 5 امتیاز به همراه دارد.
آیا میزان آسیب در این ورزش زیاد است؟
هر چند راگبی به ظاهر ورزش پربرخوردی است و اصلا راه تصاحب توپ، تکل کردن و نوعی گرفتن بازیکنان حریف است اما این به آن معنا نیست که برای تصاحب توپ بتوان هر کاری کرد. برخی حرکات ممنوع در این ورزش که خطا محسوب می‌شود عبارت اند از ؛زیرپا گرفتن، مشت زدن، سد کردن حریف به کمک آرنج و لگد زدن. هل دادن یا شارژ کردن بازیکن حریف نیز از جمله خطاهایی است که با جریمه روبه رو می‌شود. با وجود این تکل کردن بازیکنی که توپ در اختیار ندارد یا بحث کردن با داور هم در این بازی مانند بسیاری از ورزش‌های دیگر خطاست. با توجه به این شرایط و این که ورزشکاران این رشته ورزشی، بدن بسیار ورزیده‌ای دارند، میزان آسیب در این رشته چندان زیاد نیست. برای محافظت بیشتر بازیکنان گاهی اوقات افراد از محافظ سر و دندان در زمان بازی‌ها استفاده می‌کنند.
راگبی، ورزشی برای همه!
این ورزش چون به روش‌های مختلفی بازی می‌شود، افراد با سلیقه‌های متفاوت را جذب خودش می‌کندراگبی به صورت سنتی در تیم‌های 15 نفره انجام می شود و مسابقات جام‌جهانی که امسال در ژاپن در حال برگزاری است نیزبا همین سیستم انجام می شود.
با توجه به تعداد زیاد بازیکنان در زمین، تحرک آنان در سیستم 15 نفره خیلی بالا نیست و می‌توان قدرت بدنی را در آن عامل مهم‌تری دانست. اما در کنار راگبی 15 نفره، انواع دیگری از راگبی نیز بازی می‌شود که احتمالا در آینده درباره آن‌ها بیشتر خواهید شنید.
راگبی 7 نفره
در اوایل قرن 20، بازی راگبی به عنوان یک بازی 15 نفره در المپیک محسوب می شد اما آخرین حضور راگبی به این شکل در بازی‌های المپیک تابستانی 1924 بود. از آن زمان به بعد تلاش‌هایی برای بازگرداندن راگبی به المپیک انجام شد تا این‌که در نهایت در بازی‌های المپیک 2016 برزیل، راگبی توانست به مسابقات راه یابد اما این بار در قالب راگبی هفت نفره. با توجه به این‌که اندازه زمین در سیستم هفت نفره با 15 نفره تفاوتی ندارد، میزان دوندگی بازیکنان در این سیستم بسیار زیاد و سرعت بازی در آن بالا و همین باعث شده است تا راگبی هفت نفره طرفداران خاص خود را داشته باشد.
راگبی روی ویلچر
راگبی روی ویلچر برای اولین بار در 1977 مطرح شد و شاید بتوان گفت که ترکیبی از ورزش‌های راگبی، بسکتبال و هندبال است که روی ویلچر انجام می‌شود. تعداد بازیکنان در زمین چهار نفر است. این ورزش جزو رشته‌هایی است که در پارالمپیک برگزار می شود.
راگبی ساحلی
این رشته زیر مجموعه شاخه ای از راگبی است که به تگ راگبی مشهور است. در این شاخه از راگبی افراد حق تکل کردن ندارند و در واقع بازی با کمترین تماس بین بازیکنان انجام می‌شود. به جای تکل کردن بازیکنان باید برچسب آویزان از کمر بازیکن حریف را از او جدا کنند و به این طریق بازی توسط داور متوقف و توپ تحویل تیم حریف می‌شود. راگبی ساحلی زیر مجموعه این شاخه از راگبی است و در نتیجه برخورد فیزیکی در آن بسیار کم است. البته تعداد بازیکنان در این نوع راگبی پنج یا هفت نفر است. مزیت این نوع راگبی در نیاز کم آن به امکانات و تجهیزات است و البته افراد در گروه‌های سنی مختلف می‌توانند در کنار هم در آن شرکت داشته باشند.
آیا ایران هم تیم راگبی دارد؟
راگبی در ایران رشته چندان شناخته شده‌ای نیست. البته از سال 75 فعالیت‌هایی در این رشته ورزشی آغازشد و در مرحله اول از سال 79 این رشته ورزشی زیر نظر فدراسیون بیسبال آغاز به کار کرد. در حد فاصل سال‌های 86 تا 90 این رشته ورزشی فدراسیون مجزا داشت اما از سال 90 فدراسیون آن تبدیل به انجمن شد و هم اکنون زیر نظر فدراسیون انجمن‌های ورزشی فعالیت می‌کند.
چند سالی است که لیگ راگبی هم در بخش آقایان و هم خانم‌ها فعالیت دارد و مسابقات آن به صورت منظم برگزار می‌شود. جالب است بدانید تیم راگبی بانوان خراسان، یکی از تیم‌های مطرح در این رشته ورزشی است و در سال‌های 96 و 97 قهرمان لیگ بانوان شد. این تیم در بازی‌های امسال رتبه سوم کشوری را از آن خود کرد. در بخش مردان نیز تیم تندرستی خراسان رضوی یکی از تیم‌های مدعی است و سابقه قهرمانی در سال 96 را در کارنامه خود دارد. در سطح ملی تیم راگبی کشورمان تا کنون در برخی مسابقات بین‌المللی شرکت کرده و دو مقام اولی در مسابقات غرب آسیا در سال‌های 2013 و 2014 داشته است. در بخش بانوان نیز تیم ملی راگبی ایران مقام دوم تورنمنت چهارجانبه آلمان در سال 2017 را از آن خود کرد. اگر علاقه مند به این رشته ورزشی هستید می‌توانید اطلاعات بیشتر در این زمینه را در سایت انجمن راگبی ایران به آدرس www.rugbyiran.ir پیدا کنید.
تیم‌های مطرح این رشته ورزشی کدام‌اند؟
از آن جایی که خاستگاه این رشته انگلیس است، تعجبی ندارد که تیم‌های این کشور به همراه ولز و اسکاتلند جزو تیم‌های باسابقه و قوی در این رشته ورزشی باشند. از بین این سه تیم البته انگلیس یک نوبت قهرمانی جام‌جهانی راگبی را به دست آورده است و ولز و اسکاتلند نیز توانسته‌اند تا به حال مقام‌های سوم و چهارمی در این مسابقات را از آن خود کنند. البته نقش انگلیس در معرفی و گسترش این ورزش را می‌توان به شکلی دیگر نیز مشاهده کرد چراکه بخش دیگری از تیم‌های صاحب‌نام در این رشته ورزشی را کشورهای عضو اتحادیه مشترک المنافع یا هم‌سود تشکیل می‌دهند. از بین این کشورها می‌توان به نیوزیلند(سه قهرمانی)، استرالیا (دو قهرمانی در جام جهانی) و کانادا (دو قهرمانی) اشاره کرد. ایرلند(چهار نوبت شرکت در یک چهارم‌نهایی جام‌جهانی)، فرانسه (سه مقام دومی در جام‌جهانی)، آرژانتین و ژاپن از دیگر کشورهای مطرح در این رشته ورزشی هستند. ژاپن که در این دوره از جام‌جهانی میزبان و تنها تیم شرکت‌کننده از قاره آسیا در این مسابقات است، تا به این‌جا توانسته است با کسب چهار پیروزی عملکرد خوبی از خود نشان دهد و به نوعی پدیده این دوره از مسابقات محسوب می‌شود.
هاکا؛ روش اختصاصی برای القای ترس!
تیم‌های قاره اقیانوسیه و به ویژه نیوزیلند با وارد کردن حرکات سنتی خود در ابتدای مسابقات راگبی، جذابیتی را به این رشته ورزشی اضافه کرده‌اند
هاکا نام رقص آیینی و سنتی مردم مائوری است. مائوری‌ها در واقع ساکنان بومی کشورهایی هستند که آن‌ها را با عنوان اقیانوسیه می‌شناسیم.
به صورت سنتی این رقص که شامل انجام حرکات قدرتی همراه با فریاد است، پیش از جنگ‌ها انجام می شده و نوعی رجزخوانی برای حریف بوده است. امروزه اما این مراسم در موقعیت‌های متفاوتی کاربرد دارد. گاهی در زمان جشن این کار انجام می‌شود؛ به عنوان مثال جشن دانش آموختگی یا حتی عروسی. گاهی اما برای ادای احترام انجام می‌شود. اما کاربرد دیگر هاکا پیش از مسابقات ورزشی و به ویژه مسابقات راگبی است. انجام هاکا پیش از مسابقات راگبی بیشتر به واسطه انجام این کار توسط تیم نیوزیلند شناخته می‌شود اما دیگر تیم‌های کشورهای اقیانوسیه نیز در برخی موقعیت‌ها این سنت را اجرا کرده‌اند. اما چرا این آیین سنتی هنوز طرفدار دارد و آیا می‌تواند تاثیری هم بر عملکرد تیم‌ها داشته باشد؟
تقویت هویت تیمی در کنار آماده شدن برای مسابقه
هاکا به طور کلی به صورت گروهی انجام می‌شود و جدای از حرکات قوی و قدرتی دست و پا شامل فریاد زدن و بیان برخی کلمات (البته به زبان بومی) است. برخی معتقدند انجام این رقص می‌تواند تاثیر مثبتی روی عملکرد تیم داشته باشد و آن‌ها را آماده مسابقه کند. اما چگونه؟
* اگر شما همین الان از جای خود بلند شوید و شروع به فریاد زدن کنید، بعد از چند لحظه متوجه خواهید شد که ضربان قلب‌تان افزایش یافته است. دلیل این موضوع نیز افزایش سطح آدرنالین در بدن به واسطه داد زدن است. افزایش آردنالین اما به افزایش ضربان قلب، سرعت بخشیدن به تنفس و ایجاد احساس آمادگی برای فعالیت فیزیکی منجر می‌شود. انجام هاکا نیز به همین شکل باعث آماده شدن بازیکنان برای مسابقه می‌شود. اما این تمام تاثیر هاکا نیست.
* یکی از اهداف انجام هاکا ایجاد ترس در تیم حریف است. توجه داشته باشید که فریادهای بلند و گروهی بازیکنان از فاصله چند متری در زمین بازی، خیلی بلندتر از آن چه در ویدئوها شنیده می‌شود، به گوش حریفان می رسد و می‌تواند آن‌ها را تا حدی بترساند. به ویژه وقتی این کار توسط یکی از قوی‌ترین تیم‌های راگبی یعنی نیوزیلند انجام می‌شود.
* تقویت هویت تیمی یکی دیگر از فواید هاکاست. به صورت معمول طراحی هاکای هر تیم، اختصاصی اوست و البته طی زمان نیز تغییر می‌کند. تمرین انجام این حرکات اختصاصی پیش از مسابقات خود می‌تواند هویت تیمی را بهبود بخشد.
* شنیدن فریادهای بلند و صدای کوبیده شدن دست‌ها روی پاها، فقط به منظور ایجاد رعب در دل حریف نیست. این صداهای بلند همراه با حرکات هماهنگ می‌تواند احساس نترسی و شجاعت را در خود اعضای تیم نیز تقویت کند و آن‌ها را آماده رقابت سازد.
ارسال دیدگاه
ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
