گپ وگفتی با پژوهشگران موفق در بیستمین جشنواره خوارزمی درباره راه و رسم تحقیق کردن و محقق شدن
تعداد بازدید : 34
از نیست به هست!
دورهمی
نویسنده : مهین ساعدی| روزنامه نگار
برای بیشتر ما واژه «پژوهش» مترادف با اتفاقات و موضوعات خسته کننده و کسالتبار است درحالیکه پژوهش یعنی برداشتن اولین قدم برای خلق چیزهایی که نیستند و میتوانند باشند! در دورهمی امروز میزبان سه نوجوان ۱۷ ساله پرانرژی و پُرایده هستیم که در رشتههای مختلف موفق به راهیابی به مرحله کشوری و کسب رتبه در بیستمین جشنواره جوان خوارزمی شدهاند. با «اسما خانی»، «روژینا دوغایی مقدم» و «بهار رهنما عراقی»، پژوهشگرهای کاردرست پژوهشسرای ناحیه هفت، درباره تحقیق گپ زدهایم.
حامیِ محیط زیست
اسما خانی | راهیافته به مرحله نیمهنهایی جشنواره خوارزمی در رشته مکانیک
«من به کارهای فنی علاقه زیادی دارم، برای همین هم رشته ریاضی را انتخاب کردم تا در دانشگاه مکانیک بخوانم. از آنجایی که حامی محیط زیستم و روی مصرف آب، برق و گاز خیلی حساسیت دارم، ایده «فلاشتانک کارواشی» را برای جشنواره پیشنهاد دادم و پذیرفته شد. دلیلش هم این است که همیشه موقع استفاده از فلاشتانک و مصرف آن همه آب، احساس عذاب وجدان داشتم. این طرح پس از 15 ایده که هرکدام به دلیلی جزو محورهای جشنواره قرار نمیگرفتند، انتخاب شد».
از اسما میپرسم چه چیزی به او کمک کرده در مسیر پژوهشگری قرار بگیرد؛ همچنین نظر او را درباره نقش مدرسه و سهم استعداد در این مسیر میپرسم: «برخلاف فضای مجازی و اینترنت، محیط مدرسه برای من واقعا خوب و انگیزهدهنده است. هرچند فکر نمیکنم شرایط فعلی در ایجاد خلاقیت دانشآموزان مفید باشد. مثلا اگر من معلم بودم، سعی میکردم اول دانشآموزانم را بشناسم و با علایقشان آشنا شوم و براساس این شناخت به آنها تکلیف و پروژه بدهم؛ اینطوری آنها با علاقه بیشتری تکالیفشان را انجام میدهند. موفقیت یک مسیر دوطرفه است؛ هم استعداد مهم است هم تلاش و پشتکار. بدون هرکدام از اینها، دیگری بیمعنا میشود. ما بهنظرِ بعضیها عجیبوغریب هستیم من اما فکر نمیکنم پژوهشگرها منزوی و تنها باشند. خود من بسیار پرهیجانم و کودک درونم زنده است و خیلی هم اهل تفریح ام».
عاشق کشف
روژینا دوغایی مقدم | راهیافته به مرحله نیمهنهایی جشنواره خوارزمی در رشته کشاورزی و منابع طبیعی
«به نظر من پژوهش یادگرفتنی نیست و کاملا اتفاقی در این مسیر قرار میگیری. خود من وقتی طرح تولید ماده اولیه لاستیک از گیاه را ارائه کردم، خیلی اتفاقی در یکی از درسهای زیستمان متوجه شدم بعضی گیاهان نفت دارند. بعد کلی تحقیق کردم تا متوجه شدم یک نوع گیاهِ «افوربیا» دارای نوعی نفت است که چون استخراجش راحت نیست بیخیالش شدهاند. با کمک یکی از اقوام که شیمی میخواند، توانستم این ماده را استخراج و پیشنهاد کنم».
روژینا هم معتقد است مدرسه در علاقه بچهها به پژوهش تأثیر دارد، به این شرط که روشهای آموزشی تغییر کند: «من عاشق کشف چیزهای جدیدم، فکر میکنم استعداد و پشتکار مثل دو کفه ترازو هستند اما گاهی پشتکار به استعداد میچربد. برای تربیت دانشآموزهای خلاق شیوه تدریس باید بهکلی عوض شود، مثلا اصلا لازم نیست کسی که میخواهد زیست محض بخواند، در کنارش ریاضی هم یاد بگیرد. علاوهبراین فشار سنگین از سوی خانواده، مدرسه و همسنوسالها مبنی بر درس خواندن و اینکه آینده را فقط کنکور و پذیرش در رشتههای پزشکی، تضمین میکند هم باید حذف شود. شاید برای همین است که کلی افراد بیمسئولیت در قسمتهای مختلف جامعه داریم، چون ورود به دانشگاه فوقالعاده سخت است ولی خروج از آن راحت».
طرفدارتلاش
بهار رهنما عراقی | رتبه سه کشوری در رشته ادبیات فارسی جشنواره خوارزمی
«من با رمان «از گربه بپرس» توانستم در جشنواره رتبه سوم را کسب کنم؛ این رتبه سهمیه چند درصدی برای قبولی در کنکور را هم برایم به ارمغان آورد. من از کودکی مینوشتم ولی از 12سالگی که مطالعه کردن را یاد گرفتم و به کلاس نویسندگی رفتم، فهمیدم چطور بهتر بنویسم».
بهار، معتقد است یک پژوهشگر بیشتر از رقابت کردن با دیگران و تلاش برای بهتر بودن از آنها، باید راه موردعلاقه خودش را پیدا کند: «فکر میکنم برای قدم برداشتن در مسیر موفقیت اولین نکته علاقه داشتن و انتخاب رشته درست براساس سلیقه و توانایی است اما متاسفانه در شرایط فعلی خیلی نمیتوان براساس علاقه انتخاب کرد چون چه بخواهیم چه نخواهیم، دغدغه معیشت و ترس از آینده وجود دارد. فکر میکنم وقتی قرار است مسیری طی شود اول پشتکار اهمیت دارد ولی درانتهای راه، استعداد بیشتر خودش را نشان میدهد! فضای فعلی بین هم سنوسالهای من خیلی رقابتی است و همه به شدت درحال درس خواندن برای کنکور هستند؛ اگر یکی از دوستانت خسته باشد و به او پیشنهاد استراحت کردن بدهی، فکر میکند که تو میخواهی او عقب بماند! خودت هم اگر کمی وقتت را به تفریح بگذرانی حس عذاب وجدان و کمکاری برای آینده به سراغت میآید، برای همین تنها تفریح فعلی من مطالعه است. برای موفقیت ام نه شبکههای اجتماعی و نه اینترنت کمکی نکردند».