گپی با نوجوانان تیم روباتیک آرمان، قهرمان مسابقات جهانی تایوان
تعداد بازدید : 30
روبات ساز ها
گفت و گو
نویسنده : مصطفی میرجانیان | خبرنگار
خیلی از ما وقتی میگوییم روبات، یاد آدم آهنیهای عجیب و غریب میافتیم که کارهای جالبی انجام میدهند؛ یا ماشینهای کنترلی بزرگی جلوی چشممان میآیند که کلی سیم و قطعه الکترونیکی از آن ها آویزان است. اما واقعا روبات چیست؟
چندماه پیش بود که این خبر به دستمان رسید: «تیم روباتیک آرمان، مقام اول مسابقات جهانی در تایوان را به دست آوردهاست». از همان موقع تلاش کردیم به سراغ اعضای تیم برویم و با آنها گپ مفصلی داشته باشیم اما هربار به دلایلی این گفتوگو به تعویق افتاد. این هفته بالاخره توانستیم با تیم آرمان قرار بگذاریم و میزبان پنج نوجوان کاردرست و موفق باشیم. «احمدعلی ملکوتی»، «پوریا نوری»، «سیدامیرمحمد حسینی»، «امیرمهدی ظریف» و «امیرمحمد ظریف» اعضای این تیم هستند که شهریورماه سال گذشته، در بخشهای مدیریت بحران و مأموریت غیرممکن مسابقات جهانی تایوان مقام اول و سوم را کسب کردند. دوستان این هفته ما کلی حرف جالب درباره خودشان و روباتیک دارند، با آنها آشنا شوید.
این روباتهای به دردبخور!
خیلی از ما وقتی میگوییم روبات، یاد آدم آهنیهای عجیب و غریب میافتیم که کارهای جالبی انجام میدهند یا
ماشین های کنترلی بزرگی جلوی چشممان میآیند که کلی سیم و قطعه الکترونیکی از آن ها آویزان است. اما واقعا روبات چیست؟ اصلا روباتها به چه دردی میخورند؟ امیرمهدی پاسخ میدهد: «به طور کلی به هر وسیلهای که دستورات آدمها را انجام دهد، روبات میگویند. حالا یک پرینتر ساده باشد یا یک روبات واقعی». امیرمحمد ادامه میدهد: «خیلیها فکر میکنند روباتها ساخته میشوند تا کار آدمها راحت شود. این تصور درست است اما دقیق نیست؛ چون همیشه کارهایی وجود دارد که انجام دادنش برای آدمها نه فقط سخت، بلکه خطرناک است. مثلا ماجرای پلاسکو یادتان هست؟ در آن حادثه تعداد زیادی آتشنشان زیر آوار ماندند و شهید شدند در صورتی که اگر امدادرسانی را یک روبات انجام میداد جان آدمها به خطر نمیافتاد. روباتها عمر ندارند و از انجام دادن کارها هم خسته نمیشوند. آنها نه تنها آدمها را تنبل نمیکنند بلکه با انجام دادن کارهای سخت بهجای ما، بازدهیمان را در انجام کارهای دیگر افزایش میدهند».
مرگ یک روبات، تولد روباتی دیگر
مسابقات روباتیک یک ویژگی خیلی خاص دارد؛ شرکتکنندهها وقتی از مسابقه برمیگردند روباتی را که ساخته بودند، باز و نابود میکنند! از بچهها میپرسم چقدر از این بابت حرص میخورید؟ احمدعلی میخندد و میگوید: «حاصل دسترنج یک تیم روباتیک هیچ وقت روباتی که میسازد، نیست بلکه آن تجربهای است که برای ساختن روبات به دست میآورد. رقابتهای روباتیک طوری است که وقتی تیمی با یک روبات در مسابقه شرکت میکند ، نمیتواند از آن روبات برای مسابقات دیگر استفاده کند. علاوه بر این ساخت یک روبات هزینه زیادی دارد و اگر تیم بخواهد برای هر روبات قطعات جداگانهای استفاده کند هزینهاش خیلی زیاد میشود. بنابراین ما روباتها را باز میکنیم تا از قطعاتشان دوباره استفاده کنیم. یعنی روبات را نابود میکنیم تا یک روبات بهتر از آن بسازیم، پس اصلا حرص نمیخوریم».
ما همه با هم هستیم
تیم روباتیک آرمان از سه بخش تشکیل شدهاست؛ احمدعلی و امیرمحمد بخش برنامهنویسی روبات را بر عهده دارند؛ سیدامیرمحمد و پوریا در بخش الکترونیک کار میکنند و امیرمهدی، مکانیک تیم است. از بچهها می پرسم کدام بخش روباتیک اهمیت بیشتری دارد؟ پوریا میگوید: «روباتیک یک کار تیمی است که از سه علم برنامه نویسی، مکانیک و الکترونیک تشکیل میشود. در کار تیمی همه اعضای تیم دست به دست هم میدهند تا گروه را به موفقیت برسانند. اگر هرکدام از اعضا در کارش ضعفی داشته باشد بقیه باید به او کمک کنند تا کل کار متوقف نشود. در تیم روباتیک هرکدام از اعضا وظایف مهمی دارند اما این وظایف موازی یکدیگر هستند؛ یعنی همه کارها به یک اندازه اهمیت دارند».
داداش داری سوتی میدی!
از بچهها میپرسم درساخت روبات هیچ وقت سوتی هم دادید؟ همه با هم میخندند. امیرمهدی میگوید: «سوتی دادن اصلا جزئی از کار است. مثلا خود من، شب آخر که قرار بود به مسابقات برویم بدنه روبات را باز کردم و بعد از آن کاملا برعکس آن را بستم». سید امیرمحمد ادامه میدهد: «خیلی وقتها بچهها یادشان می رود باتریهایی را که برای تست روبات در اختیارمان هست، در شارژ بگذارند. این از آن سوتیهاست که اگر کسی مرتکبش شود، با واکنش جدی بقیه اعضای تیم مواجه میشود مثلا مورد حمله بالشها قرار میگیرد!». احمدعلی که کاپیتان تیم است انگار سوتیهای بزرگتری در کارنامهاش دارد، او میگوید: «در جریان ساخت روبات مدتی کار را در خانه پیگیری میکردیم. یک بار پایم روی بسته چسب رفت و یک فرش گرانقیمت را از بین بردم!».
روباتهای بیحد و مرز
از بچهها درباره برنامههایشان برای آینده و خفنترین روباتی که میخواهند بسازند، میپرسم. پوریا میگوید: «روباتیک یک علم نامحدود است. در ساخت روبات هیچ وقت نمیتوانیم خودمان را به یک ایدهآل راضی کنیم. چون هرچه زمان بگذرد و تجربه بیشتری کسب کنیم، آن روبات ایدهآلمان پیشرفتهتر میشود. پس نمیتوانیم فکر کنیم قرار است چه روباتی بسازیم اما، مسابقات روبوکاپ کشورهای آسیایی، مسابقات فیراکاپ کشور تایوان و مسابقات دانشگاه امیر کبیر را پیش رو داریم که برای موفق شدن در آنها نقشههای زیادی داریم».
چطور روباتساز شویم؟
بچهها از بعضی کلاسهای آموزش روباتیک گلایه دارند. از آن ها میپرسم چطوری میتوانیم روباتیک را یاد بگیریم. احمدعلی میگوید: «در یکسری از کلاسهای روباتیک، مربی بستههای آمادهای را در اختیار بچهها میگذارد و فقط به آنها آموزش میدهد چطور قطعات آماده را سر هم کنند. به نظر من کسی که میخواهد روباتیک را یاد بگیرد باید اصولی آموزش ببیند؛ یعنی بفهمد کار هر قطعه چیست، چطور کار میکند، در چه شرایطی بیشترین بازدهی را دارد و... . به نظر من شرکت در کلاسهای آموزشی در صورتی میتواند مفید باشد که بچهها قبل از حضور در کلاس از خروجی آن مطمئن شوند؛ یعنی پرسوجو کنند که آیا آن کلاس برای بچههای دیگر بازدهی داشتهاست؟ از این کلاسها کسی عضو تیم روباتیک شده؟» پوریا هم معتقد است: «بستههای آموزشی روباتیک شاید بتواند برای نوجوانها انگیزه ایجاد کند اما نمیتواند صددرصد برای یادگیری مفید باشد؛ چون روباتیک یک علم تجربی است. کسی که میخواهد روبات بسازد فقط با خواندن و دیدن بستههای آموزشی این کار را یاد نمیگیرد، بلکه باید قطعات الکترونیکی را دستش بگیرد و آنقدرخرابکاری کند تا بالاخره یکروز بتواند روبات بسازد».