نگاهی به دلایل خرید و فروش دونات با روکش طلایی به قیمت 100 هزار تومان در تهران
تعداد بازدید : 105
چرا می فروشند؟! چرا می خرند؟!
نویسنده : فرزانه شهریاردوست | کارشناس ارشد روان شناسی بالینی
عکسی از یک دونات با روکش طلایی که حاکی از فروش این دونات با روکش طلای خوراکی به قیمت 100 هزار تومان در تهران است، این روزها و در شبکه های اجتماعی دست به دست می شود. شاید اولین سوالی که برای هر بیننده و خواننده چنین پست هایی به وجود می آید، این است: «چرا بعضی ها حاضر می شوند به یک دونات، 100 هزار تومان پول بدهند و آیا مشتری این جور خوردنی ها فقط پول دارها هستند یا ممکن است فردی با درآمد متوسط هم دست به چنین خریدی بزند؟»
نداشتن کنترل تکانه خریدن
در این بین به نظر می رسد که یکی از مهم ترین دلایلی که برخی از مردم را به سمت خریدهای غیرمنطقی و غیرمعقول همچون خرید دوناتی با روکش طلا آن هم با قیمت گزاف سوق می دهد، نداشتن کنترل تکانه خریدن باشد. تکانه در معنای عام عبارت است از تمایل به انجام عملی به منظور کاهش تنش و استرس افزایش یابنده ای که در نتیجه اوج گیری وسوسه های مختلف به وجود می آید و با انجام آن عمل، فرد احساس رهایی از تنش خواهد کرد.
اقدامی آنی و غیرمنطقی
تکانه های بسیاری وجود دارند که روان ما و به دنبال آن رفتارمان را در مسیر برآورده شدن میل یا نیاز مربوط هدایت می کنند مانند آتش افروزی، خریدن، تخریب، دزدی و ... . در بسیاری از مواقع افراد تکانه های خود را کنترل می کنند و از انجام عملی که بدان وسوسه شده اند، اجتناب می کنند؛ در حالی که در پاره ای دیگر از موارد ما نمی توانیم در مقابل تکانه مدنظر مقاومت کنیم و به طور آنی اقدام به کاری می کنیم که در حالت منطقی، معقول به نظر نمی رسد. اجازه دهید با مثال دیگری این موضوع را بیشتر توضیح دهم. فرض کنید که شما یکی از طرفداران پروپا قرص بازارگردی هستید. به همراه دوست خود به بازار می روید. این در حالی است که قصد خرید ندارید و فقط قصد مشایعت دوست تان را دارید و از طرفی موعد چک شما دو روز دیگر است اما با دیدن اجناس مختلف و دیدن زرق و برق مغازه ها، کنترل خود را بر تکانه خرید کردن از دست می دهید و با خریدهایی شاید بیشتر از دوست تان به خانه بر می گردید. در حالت منطقی یا قبل و بعد از این ماجرا، انجام این عمل برای شما عجیب و قدری بعید به نظر می رسد اما اقدام به خرید کردن در لحظه و به طور آنی اتفاق می افتد، بدون هیچ منطقی پشت آن!
جذابیت منحصر به فرد بودن کالا
با توجه به توضیحات مطرح شده، حال اگر کالای عرضه شده ویژگی های خاص و منحصر به فردی داشته باشد مانند دونات با روکش طلا، بستنی تهیه شده با ذرات طلا و... به طور قطع مقاومت افراد در برابر این تکانه کاهش خواهد یافت و بیشتر وسوسه خواهند شد که برای یک بار هم که شده طعم آن را بچشند اگرچه متحمل پرداخت هزینه زیادی شوند. از سویی دیگر، گاهی این نوع از خریدها به این دلیل اتفاق می افتد که فرد وجه متمایزی از خود را به دیگران نشان دهد. به خصوص در بین نوجوانان، به دلیل خصوصیات خاص دوران نوجوانی و نمایشی بودن شخصیت در این بازه سنی، خرید اقلامی که قیمت هایی غیرمعقول دارند صرفا برای این که نمایش منحصر به فردی از فرد به دیگران ارائه دهد، شایع است.