درباره سه کتاب جدید و جذاب که نگاهی داستانی و متفاوت به زندگی پیامبر اسلام(ص) دارند
تعداد بازدید : 84
سهگانهای برای پیامبر مهربانی
الهام یوسفی/ لابد برای بسیاری از آدمهایی که یا درس تاریخ خواندهاند یا سری در کتب تاریخی دارند، پیش آمده است که دیگران مدام از آنها بخواهند که برایشان کتابهای تاریخی خوب را معرفی کنند. به ویژه در زمینه تاریخ اسلام و زندگی پیامبر گرامی اسلام(ص) و اصحاب ایشان. خیلی وقتها این جمله که «خیلی علاقهمندم درباره زندگی پیامبرمون بیشتر بدونم...» را از خیلی از اطرافیان میشنویم. انگار که این یک نیاز همگانی باشد که سن و سال و سطح تحصیلات و موقعیت نمیشناسد؛ اما برای همه کسانی که تاریخ خواندهاند پاسخ دادن به این پرسش خیلی سخت است چون از طرفی باید کتاب یا منبعی را معرفی کنند که دقیق و صحیح باشد و پا را فراتر از واقعیات تاریخی نگذاشته باشد و هم باید روان، ساده و با زبانی شیرین باشد که خواننده را همان ابتدا به سمت مسائل کسلکننده تاریخی نکشاند و زیبایی و حقیقت متن واقعه تاریخی را فدای جزئیات حوصلهسربر نکند. جمع کردن این دو ویژگی در کنار هم کار سختی است. از طرفی در بازار کتاب و فضای فعلی، کتابهایی که این دو ویژگی را داشته باشند بسیار کم هستند. کتابهایی که هم مخاطب را جدی گرفته باشند و از منابع دستهاول و حسابی استفاده کرده باشند و هم لذت همراهی در یک داستان واقعی را به خواننده بچشانند؛ اما این پرونده قرار است درباره کتابهایی صحبت کند که فکر میکنیم برای همین نیازها طراحی شدهاند. سه گانه ای جذاب و خواندنی که اگر چه برای همه آدمهای علاقهمند در همه سنین خواندنی است اما شاید هدیه مناسبی باشد برای نوجوانانی که دوست دارند درباره زندگی پیامبرشان بیشتر بدانند.
کتاب اول
در مصاف گرگها
کتاب اول، که نویسنده آن را «در مصاف گرگها» نامیده است، از ابتدای قصه زندگی حضرت محمد(ص) آغاز میشود؛ در فصلی با عنوان «شیران بنیهاشم». بلال، همان برده سیاه که بعدها نخستین موذن اسلام میشود و صدایش از مناره مسجد مدینه نوید پیروزی میدهد از نخستین شخصیتهایی است که در رمان حضور مییابد. بقیه شخصیتهای قصه اندک اندک با داستانهایشان وارد ماجرای اصلی میشوند. حضرت علی(ع)، ابوذر، مقداد، یاسر، عمار و... . راوی با داستانهایی شروع میکند که تاکنون نشنیدهاید. داستانهایی از قبل از ورود اسلام به دلهای یاران پیامبر(ص). اما همه این داستانها قرار است در تقاطعی زیبا به داستان محمد(ص) برسد. و قصه او در فصل پنجم با عنوان «تولد انسان کامل» آغاز میشود. حالا قهرمان اصلی قصه، محمد، که پیش از این نویسنده بارها با رفت و برگشتهای گوناگون از او نام برده وارد داستان خود میشود. محمد(ص) بزرگ میشود، کار میکند و به جهان میاندیشد، خدیجه بزرگوار وارد داستان شکوهمند او میشود و در نهایت او در شبی از شبهای با شکوه تاریخ به پیامبری برگزیده میشود. کتاب اول در 9فصل و 242 صفحه، زندگی محمد امین(ص) را از آغاز تا پایان محاصره شعب ابیطالب در برمیگیرد. البته در کتاب اول روایتی غیر خطی در کنار روایت اصلی و خطی داستان جریان دارد. بارها رفت و برگشتهای هنرمندانه نویسنده شما را به دورانهای بعدی میبرد و باز به متن اصلی داستان باز میگرداند.
بخشی از کتاب اول:
«... بلال شلاق میخورد و فریاد میزد: احد، احد. امیه که زیر سایبان شراب مینوشید گفت: با آن شلاق سیمی بزنیدش، هنوز جان دارد و احد، احد میگوید. نوکران امیه به نوبت بر تن عرقکرده بلال شلاق میزدند. رد شلاق چون مارهای سرخ و خونی بر تن سیاه بلال نقش بسته بود. اما بلال مقاومت میکرد. امیه بت سنگی کوچک و محبوبش را به دست گرفت. نزدیک بلال روی پنجه پا نشست. بلال را چهار میخ به زمین دوخته بودند. بلال! خیره سری نکن! از وقتی نوزادی بیش نبودی در خانه من بودی. دوست ندارم به دست خودم هلاکت کنم. این بت نازنین را ببوس، از دین محمد بازگرد و جانت را خلاص کن. بلال از نفس افتاده و کتک خورده ناله کرد: احد، احد...»
کتاب دوم
شهری پر از مهربانی و مبارزه
قصه در جذبهای عجیب به میانه زیبای خود نزدیک میشود. در کتاب دوم، سلمان، از سرزمین پارسها قدم به داستان پر التهاب و پر کشش حضرت محمد (ص) میگذارد. سلمانی که همه سرزمینها رابرای یافتن حقیقت زیر پا گذاشته، اکنون در سرزمین تفتیده حجاز به محمد میرسد و قصهاش رنگ و بوی دیگری پیدا میکند. کتاب دوم با عنوان «شهری پر از مهربانی و مبارزه» در واقع بخش دیگری از زندگی پیامبراکرم (ص) است. درباره یک شهر، به نام مدینه، که بخش مهمی از تاریخ زندگی پیامبر(ص) و اصحاب او را تشکیل میدهد. قصههایی که حقیقیاند و آنقدر عجیباند که شیفتگی خواننده را برای به سرانجام رساندن این داستان پر از فراز و فرود بیشتر میکند. این کتاب درباره بخشی از زندگی پیامبر(ص) است که پس از هجرت به مدینه آغاز میشود. با تشکیل حکومت نبوی، جنگهای قهرمانانه پیامبر(ص) را به روایت میآورد و از زندگی یاران و اطرافیان او میگوید. خانواده پیامبر(ص) ، فاطمه و علی و حسن و حسین قهرمانان کتاب در این جلد رنگ و بوی بیشتری به داستان میبخشند. این کتاب در پانزده فصل و 254 صفحه تا تولد امام حسین (ع) ادامه دارد.
بخشی از کتاب دوم:
«... علی نگاهی به چهره خسته اما شادمان سلمان فارسی انداخت و گفت: حتما سرگذشت شنیدنی داری ای بنده خدا، بگو تا بشنویم. در مسجد النبی، پس از نماز، روزبه که حالا مسلمان شده بود، اشکهایش را پاک کرد و گفت: یا علی! اگر کسی جز تو چنین درخواستی میکرد هرگز نمیپذیرفتم، اما اکنون بگو از کجا شروع کنم؟ علی لبخند زنان گفت:از هر جا دوست داری... سلمان با شگفتی به علی نگاه کرد: من روزبه پسر فروخ بن مهیار از نسل پیشدادیان، از سلسله شاهان باستانی ایران هستم. پدرم رئیس و بزرگ قبیله است. مردی ثروتمند و شریف و مسئول آتشکدهای که باید آتش آن همیشه فروزان و شعلهور بماند. در منطقه جی... سلمان آه کشید و گفت: چه روزهای سیاه و مردهای بود! حتی یادآوریاش خاطرم را مکدر میکند. علی و دیگر مسلمانان مشتاقانه به دهان سلمان چشم دوخته بودند...»
کتاب سوم
مقابله با پیمان شوم
و اما کتاب آخر که در حقیقت آخرین کتاب درباره زندگی پیامبر(ص) نیست. چرا که زندگی او با رحلتش تمام نمیشود بلکه در وجود علی تبلور دوباره مییابد. کتاب آخر «مقابله با پیمان شوم» است و همانطور که از نامش پیداست، قرار است درباره نقطه مهمی در تاریخ اسلام و تاریخ زندگانی پیامبر(ص) سخن بگوید. قصه با ادامه زندگی پیامبر(ص) در شهر مدینه، جنگهای دیگر او از جمله خندق که سلمان در آن نقش بزرگی دارد ادامه مییابد و نیز جنگ خیبر که علی(ع) قهرمان بلامنازع آن است. در این کتاب، درباره رفتار پیامبر(ص) با یهودیان مدینه بیشتر خواهید دانست. داستان مباهله جان میگیرد. اما قصه هر چه به آخر میرود، تلختر میشود. داستان زندگی پیامبر(ص) که ترکیبی است از حماسه و تراژدی به نقطه پایان و به اندوه عمیق خود نزدیکتر میشود. به نقطهای که به تلخی داستان ابوذر گره میخورد. به داستان رحلت پیامبر(ص) میرسد. قصه سقیفه بنیساعده پیش میآید و سرنوشت امت پیامبر(ص) پس از او به سوی نقطهای پیش میرود که گاه در دل خود یاس دارد و گاه امید. کتاب سوم در شانزده فصل و 178 صفحه با رحلت پیامبر(ص) خاتمه مییابد. قصهای که در حقیقت هنوز ادامه دارد...
بخشی از کتاب سوم:
«... ابوذر نشسته بود کنار دیوار. تمام خاطرات مقابل چشمانش بود. اولین دیدار با رسول خدا، حرفهایش، محبتهایش، صدای قرآنش، شمشیر زدنش، نمازهایش. خیره شده بود به پیکر مردی که او را به خدا رساند و رفت... مقداد نشسته بود کنار خانه. به یاد روزی افتاد که پیامبر قرآن را به او یاد داد. به یاد جنگ بدر افتاد. یاد جنگ احد. یاد شوخیهای پیامبر. یاد وقتی که پشت سر پیامبر نماز میخواند و با خدا صحبت میکرد. عمار با گوشه ردا اشکهایش را پاک کرد. نمیخواست رفتن پیامبر را شاهد باشد. یاد موقعی افتاد که به زحمت خود را به جلوی مسجد میرساند تا حرفهای پیامبر را بهتر بشنود. یاد وقتی که پیامبر از خدا برایش میگفت و او از دنیا پرستی بیزار میشد... اویس به تلخی گریست در سوگ پیامبری که هرگز او را ندید.»
نویسنده
این کتابها را
بیشتر بشناسیم
اهالی کتاب و کتابخوانها، به ویژه اگر نوجوان باشند حتما نام «داوود امیریان» به گوششان خورده است و از او کتاب خواندهاند. نویسندهای با بیش از 26 عنوان کتاب در زمینههای مختلفی چون داستان و رمان دفاع مقدس، طنز، خاطره، زندگینامه شهدا و فیلمنامه که قلمی جذاب برای کودکان و نوجوانان دارد. او هم مثل هوشنگمرادی کرمانی از اهالی کرمان است. انگار کرمانیها خوب راه و رسم قصه نوشتن برای نوجوانها را بلدند. امیریان نوشتن را از به قلم آوردن خاطرات خودش در جبهه جنگ آغاز کرد و همین روند نوشتن داستانهای دفاع مقدسی که گاهی خاطره و رمان بودند و گاهی طنزهای خواندنی، باعث شد او در زمره پنج نویسنده برتر حوزه دفاع مقدس باشد. او دستی هم در فیلمنامه نویسی دارد و تا به حال بخشی از نوشتههایش به فیلمهای سینمایی تبدیل شده اما در
آثار مکتوب موفقتر ظاهر شده است. «فرزندان ایرانیم»، «رفاقت به سبک تانک»، «جام جهانی در جوادیه»، «دوستان خداحافظی نمیکنند»، «داستان بهنام »، «داستان مریم»، «تولد یک پروانه»، «گردان قاطرچیها»، «ایرج خسته است» از معروفترین آثار داستانی امیریان است که چهار دوره جایزه کتاب سال، ادبیات دفاع مقدس، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و دهها جایزه دیگر را کسب کرده است.او اینبار خطر کرده و سراغ تجربه جدیدی در نوشتن رفته است؛ به داستان در آوردن بخش مهمی از تاریخ اسلام که زندگی پیامبر گرامی اسلام (ص) است و قطعا برای او تجربه شگفتانگیزی بوده است.
هفت ویژگی کتاب سهگانه
زندگی پیامبر(ص)
1- روایت داستانی و جذاب
اولین چیزی که در برخورد با کتاب نظرتان را جلب خواهد کرد، روایت داستانی آن است. ممکن است شما سراغ کتابهای زیادی بروید که خیلی درست و دقیق به متن زندگی پیامبر(ص) پرداخته باشند اما نگاه داستانی ندارند و شما مجبورید مدام با حواشی تاریخی و پانوشتهای مختلف و گیجکننده سر و کله بزنید تا متن داستانی روایت را از لابهلای آن درآورید. این کتابها شما را از این هزار توی گیجکننده نجات میدهند. کافی است خودتان را در متن کتاب رها کنید تا قصه زندگی پیامبراکرم (ص) ، با همه فراز و نشیبهای آن، از اول تا آخرش، شما را با خود همراه کند.
2- نویسندهای کاردان و حسابی
«داوود امیریان» از آن نویسندههایی است که بسیار قلم زده است و مخاطبش را خوب میشناسد. اول او را میشناسد و بعد دست به قلم میبرد. هم بلد است داستان بنویسد و هم سواد تاریخی دارد تا داستان تاریخی به بیراهههای تخیل داستانی نرود. او در این کتابها هم از همین توانش استفاده کرده و داستان یکدست و روانی را برای مخاطبی نوشته است که میتواند یک نوجوان باشد یا یک بزرگسال و ممکن است درباره زندگی پیامبراکرم(ص) بداند اما باز هم از خواندن دوباره داستان لذت میبرد.
3- زاویه دید متفاوت
بارها شده است که سراغ کتابی تاریخی بروید و متن اثر روایتی خطی و یکنواخت داشته باشد؛ روایتی واقعهمحور که بیشتر به جنبههای بیرونی وقایع پرداخته است، روایتی پر از شخصیتها و آدمهای متفاوت. اما کمتر پیش میآید که آدمهای خاص در قصه پررنگ شوند و دست نویسنده را بگیرند تا روایتهای دقیقتر و حس و حال حقیقیتر به ماجرا بدهد. در این کتاب، راوی در کنار یاران پیامبر(ص) نشسته و آنها را بسیار بیشتر از دیگر آثار موجود در روایت دخیل کرده و از آنها سخن گفته است. بلال، عمار، یاسر، ابوذر، جابر، اویس و... در این داستان با شما همراه و همدل میشوند تا بیشتر آنها را بشناسید و از زاویه دید آنها، به همان نزدیکی، پیامبر(ص) را بنگرید.
4- منابع تخصصی بسیار و محکم
کار بسیار سختی است که از دل منابع بسیار با روایتهای جسته گریخته و پراکنده و گوناگون، روایتهای دقیق را استخراج کنی و بعد آنها را کنار هم بنشانی و یک داستان روایی بنویسی. اما داوود امیریان این کار را کرده است. او برای نوشتن این کتاب از هشتاد و چهار منبع تاریخی استفاده کرده که عموم آنها از بهترین منابع تاریخی در زمینه شناخت سیره پیامبر گرامی اسلام و یاران اوست. همه این منابع را میتوانید در پایان هر جلد کتاب ببینید.
5- روان، ساده و جذاب
کسانی که کتابهای تاریخی را میشناسند میدانند معمولا این کتابها بسیار قطور، پر از پینوشت، پانوشت، منبع و توضیح است که خواندنشان حوصله زیادی میطلبد؛ اما داوود امیریان کار خواننده را راحت کرده و از دل همان منابع یک زبان ساده و شفاف و روان را انتخاب و همه وقایع را با همان زبان بیان کرده است. سیر تاریخی حوادث حفظ شده است و شما میتوانید بخشهای مختلف زندگی پیامبراکرم (ص) را در این سیر بخوانید و بیاموزید بدون آنکه زحمت دستو پنجه نرم کردن با لغات و اصطلاحات یا روایات را به خودتان بدهید.
6- طراحی چشمنواز و مفید
صفحات هم خوب طراحی شدهاند تا شلوغ و پر از متن نباشند و چشم خواننده از دیدن آن همه خط تو در تو که به طور معمول در آثار تاریخی مرسوم است، خسته نشود. بخش سفید صفحات به شما اجازه میدهد که بخشی از احساس و دلنوشته خود یا سوالات احتمالیتان را همان کنار بنویسید تا به دنبال جوابش باشید. فصلبندی کتاب هم خواندن آن را راحتتر کرده است.
7- برای همه اعضای خانواده، در هر سنی
این کتاب بر خلاف بسیاری از کتابهای دیگر تنها برای گروه سنی خاصی نیست. به نظر میرسد هر علاقهمندی به زندگی پیامبراکرم (ص) میتواند آن را دست بگیرد و بخواند تا درباره زندگی پیامبرش بیشتر بداند. اگر نوجوان باشد، این شروع خوب یک آشنایی است. اگر بخواهد بیشتر بداند منابع پایان کتاب او را برای رسیدن به آثار بیشتر درباره زندگی پیامبر(ص) و اصحابش راهنمایی میکند. این کتاب را میتوان در جمع اعضای خانواده خواند. هر نفر از اعضای خانواده فصلی از آن را با صدای بلند برای دیگران بخواند تا همه در کنار هم، لذت حضور نزد پیامبر(ص) را حس کنند.
می خوام بخرم چی کار کنم؟
این سه گانه جذاب که توسط انتشارات موسسه فرهنگی خراسان چاپ شده است، میتواند گزینه خوبی برای تعطیلات نوجوانان و حتی افزایش اطلاعات تمام اعضای خانواده ضمن مطالعه داستانهایی جذاب باشد.
اگر دوست دارید کتابها را بخرید، بخوانید یا هدیه بدهید، کافی است عبارت «یاران پیامبر» را به شماره 2000999 ارسال کنید. قیمت هر جلد هم 15 هزار تومان است.