دیدگاه صاحب نظران درباره شرکت های دانش بنیان
همواره شناخت چالش ها، آسیب ها و تهدیدهای احتمالی مسائل می تواند به مدیریت بهتر و بهره وری مؤثرتر از آن ها منجر شود و زمینه رشد و بالندگی آن را فراهم سازد. در ادامه به برخی دیدگاه های کارشناسی درباره شرکت های دانش بنیان، به نقل از «دنیای اقتصاد» می پردازیم.
رئیس هیئتمدیره شرکت صنعت و دانش رهپویان افلاک
مهمترین موانع در راه رشد شرکتهای دانشبنیان را میتوان در موارد ذیل خلاصه کرد: 1- کمبود منابع مالی برای سرمایهگذاریهای ریسکپذیر در امور دانشبنیان. 2- کمبود منابع مالی برای ارائه وامهای با بهره پایین در امور دانشبنیان. 3- نبود بازار مناسب داخلی برای محصولات دانشبنیان. 4- دسترسی نداشتن به بازارهای جهانی محصولات دانشبنیان. 5- نداشتن تمکن مالی برای رساندن محصولات خود به سطح استانداردهای مناسب بینالمللی. 6- وجود رقبای خارجی با برندهای معروف و نبود توانایی رقابت. 7- نبود دانش کافی در علم تجارت و بازاریابی در بین شرکتهای دانشبنیان.
راهکارهای پیشنهادی: 1- توسعه بیش از پیش صندوقهای سرمایهگذاری ریسک پذیر دولتی و غیردولتی. 2- ارائه بیش از پیش وامهای با بهره پایین یا بدون بهره با زمان تنفس کافی به شرکتهای دانشبنیان. 3- تشویق و حمایت از صنایع داخلی برای خرید از شرکتهای دانشبنیان به شکل دادن یارانه برای خرید محصول دانشبنیان داخلی در مقابل رقبای خارجی یا هر ساز و کار دیگر برای فرهنگسازی در این زمینه. 4- ایجاد بسترهای حمایتی مالی از شرکتهای دانشبنیان برای ورود به عرصههای بینالمللی و نمایشگاههای بینالمللی. 5- ایجاد بسترهای حمایتی مالی و فنی از شرکتهای دانشبنیان برای اخذ استانداردهای فنی، مدیریتی و تجاری جهانی. 6- آموزش و حمایت از شرکتهای دانشبنیان در تجاریسازی و بازاریابی.
دکترمهدی کیامهر؛ مشاور رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی
هشت کلیدی که میتواند موانع جهش شرکت های دانش بنیان را برطرف کند: 1- تشویق کارآفرینان، مهندسان و مدیران زبده ایرانی خارج از کشور به تاسیس شرکت در سرزمین اصلی یا مناطق آزاد تا در اداره شرکتهای دانش بنیان موجود نقش ایفا کنند. 2- تشویق شرکتهای بینالمللی در مراودات بینالمللی به منظور دایر کردن مراکز تحقیق و توسعه خود در ایران. 3-دستگاه دیپلماسی و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری میتوانند شرایطی فراهم کنند که دانشگاه ها و نخبگان ایرانی بهعنوان همکار در این پروژهها وارد شوند.
وزارت ارشاد میتواند شرایطی فراهم کند که هنرمندان متخصص کشور به ساختن فیلم هایی براساس تجارب و زندگی کارآفرینان اصیل و زحمتکش ایرانی بپردازند. 4-پیشنهاد میشود در نظام آموزش عالی یک درس اجباری در مقطع کارشناسی یا کارشناسی ارشد رشتههای فنی و مهندسی تعریف شود که در آن اصول بازاریابی توسط استادان مدیریت تدریس شود.5- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری میتواند از برگزاری دورههای مشابه برای شرکتهای موجود در پارکها حمایت کند. 6- از آنجا که عموما توان شرکتهای دانشبنیان به ویژه شرکتهای نوپا برای پرداختن حرفهای به بازاریابی و فروش پایین است، چند شرکت میتوانند فعالیت بازاریابی و فروش خود را متمرکز و در یک شرکت تخصصی سازماندهی کنند؛ این کار در بازارهای بینالمللی لازم است. 7- صندوق نوآوری و شکوفایی میتواند در شکلگیری صندوقهای سرمایهگذاری دانشبنیان توسط شرکتهای بزرگ ایرانی مشارکت کند. این صندوقها میتوانند در شرکتهای دانشبنیان مناسب سرمایهگذاری و از طریق حضور در اداره آن ها به رشد شرکتها کمک و از محصولات آن ها برای توسعه بازارهای خود استفاده کنند. 8- باید کارکردی شبیه بنیاد ملی علوم (National Science Foundation) در اقتصادهای توسعهیافته در ایران ایجاد شود. وقتی این کارکرد جدید ایجاد شد، صندوق نوآوری میتواند برای تجاریسازی یافتههای این پژوهشها، شرکتهایی با مشارکت اعضای هیئت علمی، دانشجویان کارشناسی ارشد و دکترا و دانشگاههای درگیر در پژوهشها تشکیل دهد. به این ترتیب چرخه علم، پژوهش، فناوری و نوآوری تکمیل خواهد شد.
صالح مهدوی؛ مدیرعامل شرکت دانشبنیان نوین نور آرا
هم اکنون چالشهای پیش روی شرکتهای دانشبنیان را میتوان اینگونه برشمرد: 1- نبود شناخت کافی دستگاههای اجرایی کشور از محصولات دانشبنیان ؛ در این زمینه صدا و سیمای جمهوری اسلامی میتواند مانند شبکه ورزش یک شبکه تلویزیونی در راستای معرفی و حمایت از شرکتهای دانشبنیان تاسیس کند و هرچه بیشتر به معرفی محصولات دانش محور و شرکتها و بالا بردن سطح شناخت مردم و به ویژه مسئولان دستگاههای اجرایی بپردازد. 2- نبود حمایت برخی مدیران کشوری و استانی در خرید و حمایت از محصولات دانشبنیان. 3- اولویت ندادن به شرکتهای دانشبنیان در اخذ مجوزهای قانونی، پروانه بهرهبرداری و سایر موارد. 4- اجرا نشدن صحیح و کامل قانون مصوب مجلس، عنوان قانون حمایت از شرکتها و موسسات دانشبنیان. 5- همکاری نکردن مناسب شهرداریها و اعمال نشدن قانون معافیت از عوارض. 6- نبود توجه کافی و وجود منابع مالی اندک حمایتی در پارک علم و فناوری و مراکز رشد 7- وجود بوروکراسی اداری و در پارهای از موارد تبعیض و اعمال سلیقه شخصی در اعطای مجوز به شرکتهای دانشبنیان. 8- نبود مسیر مشخص صادرات محصولات دانشبنیان و عدم اعمال تسهیلات قانونی مناسب در این خصوص.